թանամ

Old Armenian

Alternative forms

• թանուիմ (tʻanuim) (in the mediopassive sense)

Etymology

From Proto-Indo-European *teh₂- (“to melt”) +‎ -ան- (-an-).

Verb

թանամ • (tʻanam)

1. (transitive) to wet, to bathe, to dip, to drench, to soak; to moisten, to bedew, to water

   թանալ զանկողին իւր արտասուօք ― tʻanal zankołin iwr artasuōkʻ ― to bathe one's pillow with tears

   արտասուօք թանալ զոտս ուրուք ― artasuōkʻ tʻanal zots urukʻ ― to bathe the feet with one's tears

   թանալ զսուր ի պարանոց ուրուք ― tʻanal zsur i paranocʻ urukʻ ― to cut the throat, to massacre

   թանալ յարիւնս բազմաց ― tʻanal yariwns bazmacʻ ― to butcher, to slaughter, to shed much blood, to swim in blood

   թանալ ի գինի ― tʻanal i gini ― to soak, to steep in wine

   գնացին առանց թանալոյ ի վերայ ծովուն ― gnacʻin aṙancʻ tʻanaloy i veray covun ― they passed the sea dry-shod

2. (mediopassive, intransitive) to become wet

Conjugation

active

infinitive		թանալ (tʻanal)		participle	թացեալ (tʻacʻeal)
causative		թացուցանեմ (tʻacʻucʻanem)		aorist stem	թաց- (tʻacʻ-)
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative
	present	թանամ (tʻanam)	թանաս (tʻanas)	թանայ (tʻanay)	թանամք (tʻanamkʻ)	թանայք (tʻanaykʻ)	թանան (tʻanan)
	imperfect	թանայի (tʻanayi)	թանայիր (tʻanayir)	թանայր (tʻanayr)	թանայաք (tʻanayakʻ)	թանայիք (tʻanayikʻ)	թանային (tʻanayin)
	aorist	թացի (tʻacʻi)	թացեր (tʻacʻer)	եթաց (etʻacʻ)	թացաք (tʻacʻakʻ)	թացէք, թացիք (tʻacʻēkʻ, tʻacʻikʻ)	թացին (tʻacʻin)
subjunctive
	present	թանայցեմ (tʻanaycʻem)	թանայցես (tʻanaycʻes)	թանայցէ (tʻanaycʻē)	թանայցեմք (tʻanaycʻemkʻ)	թանայցէք (tʻanaycʻēkʻ)	թանայցեն (tʻanaycʻen)
	aorist	թացից (tʻacʻicʻ)	թացցես (tʻacʻcʻes)	թացցէ (tʻacʻcʻē)	թացցուք (tʻacʻcʻukʻ)	թացջիք (tʻacʻǰikʻ)	թացցեն (tʻacʻcʻen)
imperatives
	imperative	—	թա՛ց (tʻácʻ)	—	—	թացէ՛ք (tʻacʻḗkʻ)	—
	cohortative	—	թացջի՛ր (tʻacʻǰír)	—	—	թացջի՛ք (tʻacʻǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ թանար (mí tʻanar)	—	—	մի՛ թանայք (mí tʻanaykʻ)	—

note the aorist stem

mediopassive

infinitive		թանալ (tʻanal)		participle	թացեալ (tʻacʻeal)
causative		թացուցանեմ (tʻacʻucʻanem)		aorist stem	թաց- (tʻacʻ-)
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative
	present	թանամ (tʻanam)	թանաս (tʻanas)	թանայ (tʻanay)	թանամք (tʻanamkʻ)	թանայք (tʻanaykʻ)	թանան (tʻanan)
	imperfect	թանայի (tʻanayi)	թանայիր (tʻanayir)	թանայր (tʻanayr)	թանայաք (tʻanayakʻ)	թանայիք (tʻanayikʻ)	թանային (tʻanayin)
	aorist	թացայ (tʻacʻay)	թացար (tʻacʻar)	թացաւ (tʻacʻaw)	թացաք (tʻacʻakʻ)	թացայք (tʻacʻaykʻ)	թացան (tʻacʻan)
subjunctive
	present	թանայցիմ (tʻanaycʻim)	թանայցիս (tʻanaycʻis)	թանայցի (tʻanaycʻi)	թանայցիմք (tʻanaycʻimkʻ)	թանայցիք (tʻanaycʻikʻ)	թանայցին (tʻanaycʻin)
	aorist	թացայց (tʻacʻaycʻ)	թացցիս (tʻacʻcʻis)	թացցի (tʻacʻcʻi)	թացցուք (tʻacʻcʻukʻ)	թացջիք (tʻacʻǰikʻ)	թացցին (tʻacʻcʻin)
imperatives
	imperative	—	թացի՛ր (tʻacʻír)	—	—	թացարո՛ւք (tʻacʻarúkʻ)	—
	cohortative	—	թացջի՛ր (tʻacʻǰír)	—	—	թացջի՛ք (tʻacʻǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ թանար (mí tʻanar)	—	—	մի՛ թանայք (mí tʻanaykʻ)	—

note the aorist stem

Derived terms

• անթաց (antʻacʻ)
• անձրեւաթաց (anjrewatʻacʻ)
• արտասուաթաց (artasuatʻacʻ)
• թանաք (tʻanakʻ)
• թաց (tʻacʻ)
• թացանամ (tʻacʻanam)
• թացութիւն (tʻacʻutʻiwn)
• թացուցանեմ (tʻacʻucʻanem)
• ծայրաթաց (cayratʻacʻ)
• ծովաթաց (covatʻacʻ)

Related terms

• թան (tʻan), թանչ (tʻančʻ), (possibly) թօն (tʻōn)

Descendants

• Armenian: թանալ (tʻanal)

References

• Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “թանալ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, pages 150–151
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “թանամ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 97
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “թանամ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume 3, Bern, München: Francke Verlag, page 1053