երախտիք

Armenian

Etymology

From Old Armenian երախտիք (eraxtikʻ).

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /jeɾɑχˈtikʰ/, [jeɾɑχtíkʰ]
(Western Armenian) IPA^(key): /jeɾɑχˈdik/, [jeɾɑχtíkʰ]

Noun

երախտիք • (eraxtikʻ)

kind deed, kindness, rendered service
(figuratively) merit, desert; services
(rare) gratitude, thankfulness

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	երախտիք (eraxtikʻ)	երախտիքներ (eraxtikʻner)
dative	երախտիքի (eraxtikʻi)	երախտիքների (eraxtikʻneri)
ablative	երախտիքից (eraxtikʻicʻ)	երախտիքներից (eraxtikʻnericʻ)
instrumental	երախտիքով (eraxtikʻov)	երախտիքներով (eraxtikʻnerov)
locative	երախտիքում (eraxtikʻum)	երախտիքներում (eraxtikʻnerum)

	definite forms
nominative	երախտիքը/երախտիքն (eraxtikʻə/eraxtikʻn)	երախտիքները/երախտիքներն (eraxtikʻnerə/eraxtikʻnern)
dative	երախտիքին (eraxtikʻin)	երախտիքներին (eraxtikʻnerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	երախտիքս (eraxtikʻs)	երախտիքներս (eraxtikʻners)
dative	երախտիքիս (eraxtikʻis)	երախտիքներիս (eraxtikʻneris)
ablative	երախտիքիցս (eraxtikʻicʻs)	երախտիքներիցս (eraxtikʻnericʻs)
instrumental	երախտիքովս (eraxtikʻovs)	երախտիքներովս (eraxtikʻnerovs)
locative	երախտիքումս (eraxtikʻums)	երախտիքներումս (eraxtikʻnerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	երախտիքդ (eraxtikʻd)	երախտիքներդ (eraxtikʻnerd)
dative	երախտիքիդ (eraxtikʻid)	երախտիքներիդ (eraxtikʻnerid)
ablative	երախտիքիցդ (eraxtikʻicʻd)	երախտիքներիցդ (eraxtikʻnericʻd)
instrumental	երախտիքովդ (eraxtikʻovd)	երախտիքներովդ (eraxtikʻnerovd)
locative	երախտիքումդ (eraxtikʻumd)	երախտիքներումդ (eraxtikʻnerumd)

Old Armenian

Etymology

From Middle Iranian *raxti +‎ -ք (-kʻ), with the expected prothetic ե- (e-) before ր- (r-). Compare Persian (raxt, “sadness, grief”), Middle Persian [Book Pahlavi needed] (lhtn' /⁠raxtan⁠/, “to vex, to grieve, to exhaust”), [Book Pahlavi needed] (lnc /⁠ranǰ⁠/, “toil, trouble”), possibly also Sanskrit रक्ति (rakti, “affection, attachment, devotion”), रक्त (rakta, “beloved, dear”).

Noun

երախտիք • (eraxtikʻ) pl

good deed, favour
երախտիք առնել ― eraxtikʻ aṙnel ― to oblige, to please, to do an act of kindness, to deserve well, to favour

Declension

*o-a*-type
	plural (plurale tantum)
nominative	երախտիք (eraxtikʻ)
genitive	երախտեաց (eraxteacʻ)
dative	երախտեաց (eraxteacʻ)
accusative	երախտիս (eraxtis)
ablative	երախտեաց (eraxteacʻ)
instrumental	երախտեաւք = երախտեօք (eraxteawkʻ = eraxteōkʻ)
locative	երախտիս (eraxtis)

Derived terms

աներախտի (aneraxti)
ապերախտ (aperaxt)
ապերախտագոյն (aperaxtagoyn)
ապերախտիք (aperaxtikʻ)
ապերախտութիւն (aperaxtutʻiwn)
բազմերախտ (bazmeraxt)
բազմերախտիս (bazmeraxtis)
բազմերախտիք (bazmeraxtikʻ)
բազմերախտութիւն (bazmeraxtutʻiwn)
երախտագիւտ (eraxtagiwt)
երախտագործ (eraxtagorc)
երախտագործեմ (eraxtagorcem)
երախտագործութիւն (eraxtagorcutʻiwn)
երախտակորոյս (eraxtakoroys)
երախտահատոյց (eraxtahatoycʻ)
երախտամոռաց (eraxtamoṙacʻ)
երախտամոռացութիւն (eraxtamoṙacʻutʻiwn)
երախտանամ (eraxtanam)
երախտանք (eraxtankʻ)
երախտապարգեւ (eraxtapargew)
երախտառու (eraxtaṙu)
երախտաւոր (eraxtawor)
երախտաւորիմ (eraxtaworim)
երախտաւորութիւն (eraxtaworutʻiwn)
երախտեմ (eraxtem)
երախտք (eraxtkʻ)

Descendants

Armenian: երախտիք (eraxtikʻ)

References

Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “երախտիք”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “երախտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 36ab
Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 510
Leroy, Maurice (1975) “Les composés arméniens à premier terme apa-”, in Mélanges linguistiques offerts à Emile Benveniste (in French), Louvain: Peeters, page 370
Mayrhofer, Manfred (1976) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary]‎^[1] (in German), volume III, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 36
Nyberg, H. S. (1974) “raxtan”, in A Manual of Pahlavi, Part II: Glossary, Wiesbaden: Otto Harrassowitz, page 168b
Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 879
Petrosean, Matatʻeay (1879) “երախտիք”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy