դահճապետ

Armenian

Etymology

From Old Armenian դահճապետ (dahčapet).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /dɑht͡ʃɑˈpet/, [dɑht͡ʃɑpét]
• (Western Armenian) IPA^(key): /tɑhd͡ʒɑˈbed/, [tʰɑhd͡ʒɑbéd]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Noun

դահճապետ • (dahčapet)

1. chief-executioner

Declension

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	դահճապետ (dahčapet)	դահճապետեր (dahčapeter)
dative	դահճապետի (dahčapeti)	դահճապետերի (dahčapeteri)
ablative	դահճապետից (dahčapeticʻ)	դահճապետերից (dahčapetericʻ)
instrumental	դահճապետով (dahčapetov)	դահճապետերով (dahčapeterov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	դահճապետը/դահճապետն (dahčapetə/dahčapetn)	դահճապետերը/դահճապետերն (dahčapeterə/dahčapetern)
dative	դահճապետին (dahčapetin)	դահճապետերին (dahčapeterin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	դահճապետս (dahčapets)	դահճապետերս (dahčapeters)
dative	դահճապետիս (dahčapetis)	դահճապետերիս (dahčapeteris)
ablative	դահճապետիցս (dahčapeticʻs)	դահճապետերիցս (dahčapetericʻs)
instrumental	դահճապետովս (dahčapetovs)	դահճապետերովս (dahčapeterovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	դահճապետդ (dahčapetd)	դահճապետերդ (dahčapeterd)
dative	դահճապետիդ (dahčapetid)	դահճապետերիդ (dahčapeterid)
ablative	դահճապետիցդ (dahčapeticʻd)	դահճապետերիցդ (dahčapetericʻd)
instrumental	դահճապետովդ (dahčapetovd)	դահճապետերովդ (dahčapeterovd)
locative	—	—

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	դահճապետ (dahčapet)	դահճապետներ (dahčapetner)
dative	դահճապետի (dahčapeti)	դահճապետների (dahčapetneri)
ablative	դահճապետից (dahčapeticʻ)	դահճապետներից (dahčapetnericʻ)
instrumental	դահճապետով (dahčapetov)	դահճապետներով (dahčapetnerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	դահճապետը/դահճապետն (dahčapetə/dahčapetn)	դահճապետները/դահճապետներն (dahčapetnerə/dahčapetnern)
dative	դահճապետին (dahčapetin)	դահճապետներին (dahčapetnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	դահճապետս (dahčapets)	դահճապետներս (dahčapetners)
dative	դահճապետիս (dahčapetis)	դահճապետներիս (dahčapetneris)
ablative	դահճապետիցս (dahčapeticʻs)	դահճապետներիցս (dahčapetnericʻs)
instrumental	դահճապետովս (dahčapetovs)	դահճապետներովս (dahčapetnerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	դահճապետդ (dahčapetd)	դահճապետներդ (dahčapetnerd)
dative	դահճապետիդ (dahčapetid)	դահճապետներիդ (dahčapetnerid)
ablative	դահճապետիցդ (dahčapeticʻd)	դահճապետներիցդ (dahčapetnericʻd)
instrumental	դահճապետովդ (dahčapetovd)	դահճապետներովդ (dahčapetnerovd)
locative	—	—

Old Armenian

Etymology

Wholly borrowed from Iranian. For the constituents see դահիճ (dahič) and պետ (pet).

Noun

դահճապետ • (dahčapet)

1. chief-executioner
   • 5th century, Agatʻangełos, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of the Armenians] 206:

     Արդ՝ ելեալ դահճապետն պարծելով՝ չարամահ առնել զնա, եւ ետ հանել զնոսա շղթայիւք ի քաղաքէն ընդ դուռն հարաւոյ, ընդ կողմն պողոտային որ հանէր ի Մեծամօրի կամուրջն, ի տեղին յայն, ուր սովոր էին սպանանել զամենայն մահապարտս, ի ճախճախուտ տեղի մի, մօտ ի պարկէն փոսին որ շուրջ գայր զքաղաքաւն։ Եւ վարեցին չորս չորս ցիցս միում միում ի նոցանէն։

     Ard, eleal dahčapetn parcelov, čʻaramah aṙnel zna, ew et hanel znosa šłtʻayiwkʻ i kʻałakʻēn ənd duṙn harawoy, ənd kołmn połotayin or hanēr i Mecamōri kamurǰn, i tełin yayn, ur sovor ēin spananel zamenayn mahaparts, i čaxčaxut tełi mi, mōt i parkēn pʻosin or šurǰ gayr zkʻałakʻawn. Ew varecʻin čʻors čʻors cʻicʻs mium mium i nocʻanēn.

     • Translation by Robert W. Thomson

       So the chief-executioner came out boasting that he would put her to a cruel death. He had them taken in chains out of the city by the South Gate, along the road that leads to the Metsamawr bridge, to the place where they were accustomed to execute those condemned to death, a marshy place near the moat which ran round the city. And they brought four stakes for each one of them.

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	դահճապետ (dahčapet)	դահճապետք (dahčapetkʻ)
genitive	դահճապետի (dahčapeti)	դահճապետաց (dahčapetacʻ)
dative	դահճապետի (dahčapeti)	դահճապետաց (dahčapetacʻ)
accusative	դահճապետ (dahčapet)	դահճապետս (dahčapets)
ablative	դահճապետէ (dahčapetē)	դահճապետաց (dahčapetacʻ)
instrumental	դահճապետաւ (dahčapetaw)	դահճապետաւք = դահճապետօք (dahčapetawkʻ = dahčapetōkʻ)
locative	դահճապետի (dahčapeti)	դահճապետս (dahčapets)

Descendants

• → Armenian: դահճապետ (dahčapet)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “դահիճ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “դահճապետ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “դահճապետ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy