գաղթեմ
Jump to navigation
Jump to search
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]- գաղթիմ (gałtʻim) (intransitive sense only)
Etymology
[edit]From գաղութ (gałutʻ).
Verb
[edit]գաղթեմ • (gałtʻem)
- (intransitive) to emigrate; to flee
- (transitive) to cause to migrate, to evacuate
- 10–11th century, Stepʻanos Taronecʻi (Asołik), Tiezerakan Patmutʻiwn [Universal History] 3.5:
- Զայս ամենայն տեսեալ Գագկայ արծրունւոյ, որ էր առաջնորդ Յուսուփի՝ ի գիշերի միում փախուցեալ անկանի յաշխարհն Կորդուաց․ և զաշխարհն Վասպուրական գաղթէ յԱսորեստան […]
- Zays amenayn teseal Gagkay arcrunwoy, or ēr aṙaǰnord Yusupʻi, i gišeri mium pʻaxucʻeal ankani yašxarhn Korduacʻ; ew zašxarhn Vaspurakan gałtʻē yAsorestan […]
- Զայս ամենայն տեսեալ Գագկայ արծրունւոյ, որ էր առաջնորդ Յուսուփի՝ ի գիշերի միում փախուցեալ անկանի յաշխարհն Կորդուաց․ և զաշխարհն Վասպուրական գաղթէ յԱսորեստան […]
Conjugation
[edit]active
| infinitive | գաղթել (gałtʻel) | participle | գաղթեցեալ, գաղթեալ (gałtʻecʻeal, gałtʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | գաղթեց- (gałtʻecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | գաղթեմ (gałtʻem) | գաղթես (gałtʻes) | գաղթէ (gałtʻē) | գաղթեմք (gałtʻemkʻ) | գաղթէք (gałtʻēkʻ) | գաղթեն (gałtʻen) | |
| imperfect | գաղթէի, գաղթեի* (gałtʻēi, gałtʻei*) | գաղթէիր, գաղթեիր* (gałtʻēir, gałtʻeir*) | գաղթէր (gałtʻēr) | գաղթէաք, գաղթեաք* (gałtʻēakʻ, gałtʻeakʻ*) | գաղթէիք, գաղթեիք* (gałtʻēikʻ, gałtʻeikʻ*) | գաղթէին, գաղթեին* (gałtʻēin, gałtʻein*) | |
| aorist | գաղթեցի (gałtʻecʻi) | գաղթեցեր (gałtʻecʻer) | գաղթեաց (gałtʻeacʻ) | գաղթեցաք (gałtʻecʻakʻ) | գաղթեցէք, գաղթեցիք (gałtʻecʻēkʻ, gałtʻecʻikʻ) | գաղթեցին (gałtʻecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | գաղթիցեմ (gałtʻicʻem) | գաղթիցես (gałtʻicʻes) | գաղթիցէ (gałtʻicʻē) | գաղթիցեմք (gałtʻicʻemkʻ) | գաղթիցէք (gałtʻicʻēkʻ) | գաղթիցեն (gałtʻicʻen) | |
| aorist | գաղթեցից (gałtʻecʻicʻ) | գաղթեսցես (gałtʻescʻes) | գաղթեսցէ (gałtʻescʻē) | գաղթեսցուք (gałtʻescʻukʻ) | գաղթեսջիք (gałtʻesǰikʻ) | գաղթեսցեն (gałtʻescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | գաղթեա՛ (gałtʻeá) | — | — | գաղթեցէ՛ք (gałtʻecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | գաղթեսջի՛ր (gałtʻesǰír) | — | — | գաղթեսջի՛ք (gałtʻesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ գաղթեր (mí gałtʻer) | — | — | մի՛ գաղթէք (mí gałtʻēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | գաղթել, գաղթիլ* (gałtʻel, gałtʻil*) | participle | գաղթեցեալ, գաղթեալ (gałtʻecʻeal, gałtʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | գաղթեց- (gałtʻecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | գաղթիմ (gałtʻim) | գաղթիս (gałtʻis) | գաղթի (gałtʻi) | գաղթիմք (gałtʻimkʻ) | գաղթիք (gałtʻikʻ) | գաղթին (gałtʻin) | |
| imperfect | գաղթէի (gałtʻēi) | գաղթէիր (gałtʻēir) | գաղթէր, գաղթիւր (gałtʻēr, gałtʻiwr) | գաղթէաք (gałtʻēakʻ) | գաղթէիք (gałtʻēikʻ) | գաղթէին (gałtʻēin) | |
| aorist | գաղթեցայ (gałtʻecʻay) | գաղթեցար (gałtʻecʻar) | գաղթեցաւ (gałtʻecʻaw) | գաղթեցաք (gałtʻecʻakʻ) | գաղթեցայք (gałtʻecʻaykʻ) | գաղթեցան (gałtʻecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | գաղթիցիմ (gałtʻicʻim) | գաղթիցիս (gałtʻicʻis) | գաղթիցի (gałtʻicʻi) | գաղթիցիմք (gałtʻicʻimkʻ) | գաղթիցիք (gałtʻicʻikʻ) | գաղթիցին (gałtʻicʻin) | |
| aorist | գաղթեցայց (gałtʻecʻaycʻ) | գաղթեսցիս (gałtʻescʻis) | գաղթեսցի (gałtʻescʻi) | գաղթեսցուք (gałtʻescʻukʻ) | գաղթեսջիք (gałtʻesǰikʻ) | գաղթեսցին (gałtʻescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | գաղթեա՛ց (gałtʻeácʻ) | — | — | գաղթեցարո՛ւք (gałtʻecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | գաղթեսջի՛ր (gałtʻesǰír) | — | — | գաղթեսջի՛ք (gałtʻesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ գաղթիր (mí gałtʻir) | — | — | մի՛ գաղթիք (mí gałtʻikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- → Armenian: գաղթել (gaġtʻel)
Further reading
[edit]- Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գաղութ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 505ab
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “գաղթեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 524b
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “գաղթեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 109b