բուժեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From բոյժ (boyž).
Verb
[edit]բուժեմ • (bužem)
- (transitive) to cure, heal
- (transitive) to deliver from, save from
- բուժել զծարաւ ― bužel zcaraw ― to quench or slake thirst
Conjugation
[edit]active
| infinitive | բուժել (bužel) | participle | բուժեցեալ, բուժեալ (bužecʻeal, bužeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | բուժեց- (bužecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | բուժեմ (bužem) | բուժես (bužes) | բուժէ (bužē) | բուժեմք (bužemkʻ) | բուժէք (bužēkʻ) | բուժեն (bužen) | |
| imperfect | բուժէի, բուժեի* (bužēi, bužei*) | բուժէիր, բուժեիր* (bužēir, bužeir*) | բուժէր (bužēr) | բուժէաք, բուժեաք* (bužēakʻ, bužeakʻ*) | բուժէիք, բուժեիք* (bužēikʻ, bužeikʻ*) | բուժէին, բուժեին* (bužēin, bužein*) | |
| aorist | բուժեցի (bužecʻi) | բուժեցեր (bužecʻer) | բուժեաց (bužeacʻ) | բուժեցաք (bužecʻakʻ) | բուժեցէք, բուժեցիք (bužecʻēkʻ, bužecʻikʻ) | բուժեցին (bužecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | բուժիցեմ (bužicʻem) | բուժիցես (bužicʻes) | բուժիցէ (bužicʻē) | բուժիցեմք (bužicʻemkʻ) | բուժիցէք (bužicʻēkʻ) | բուժիցեն (bužicʻen) | |
| aorist | բուժեցից (bužecʻicʻ) | բուժեսցես (bužescʻes) | բուժեսցէ (bužescʻē) | բուժեսցուք (bužescʻukʻ) | բուժեսջիք (bužesǰikʻ) | բուժեսցեն (bužescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | բուժեա՛ (bužeá) | — | — | բուժեցէ՛ք (bužecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | բուժեսջի՛ր (bužesǰír) | — | — | բուժեսջի՛ք (bužesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ բուժեր (mí bužer) | — | — | մի՛ բուժէք (mí bužēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | բուժել, բուժիլ* (bužel, bužil*) | participle | բուժեցեալ, բուժեալ (bužecʻeal, bužeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | բուժեց- (bužecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | բուժիմ (bužim) | բուժիս (bužis) | բուժի (buži) | բուժիմք (bužimkʻ) | բուժիք (bužikʻ) | բուժին (bužin) | |
| imperfect | բուժէի (bužēi) | բուժէիր (bužēir) | բուժէր, բուժիւր (bužēr, bužiwr) | բուժէաք (bužēakʻ) | բուժէիք (bužēikʻ) | բուժէին (bužēin) | |
| aorist | բուժեցայ (bužecʻay) | բուժեցար (bužecʻar) | բուժեցաւ (bužecʻaw) | բուժեցաք (bužecʻakʻ) | բուժեցայք (bužecʻaykʻ) | բուժեցան (bužecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | բուժիցիմ (bužicʻim) | բուժիցիս (bužicʻis) | բուժիցի (bužicʻi) | բուժիցիմք (bužicʻimkʻ) | բուժիցիք (bužicʻikʻ) | բուժիցին (bužicʻin) | |
| aorist | բուժեցայց (bužecʻaycʻ) | բուժեսցիս (bužescʻis) | բուժեսցի (bužescʻi) | բուժեսցուք (bužescʻukʻ) | բուժեսջիք (bužesǰikʻ) | բուժեսցին (bužescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | բուժեա՛ց (bužeácʻ) | — | — | բուժեցարո՛ւք (bužecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | բուժեսջի՛ր (bužesǰír) | — | — | բուժեսջի՛ք (bužesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ բուժիր (mí bužir) | — | — | մի՛ բուժիք (mí bužikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: բուժել (bužel)
Further reading
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “բուժեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “բուժեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy