Jump to content

բարձուենեկ

From Wiktionary, the free dictionary

Middle Armenian

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

The origin is unknown. Compare Persian بلنجاسپ (balanjâsp) and its alternative forms.

Noun

[edit]

բարձուենեկ • (barjuenek)

  1. some Artemisia spp., such as Artemisia abrotanum and Artemisia vulgaris
    Synonyms: թուրք եղեւին (tʻurkʻ eġewin), ղայսում (ġaysum), գնդածաղիկ (gndacaġik)
    • 6th–12th? centuries, Baṙkʻ Gałianosi [The Greek–Armenian Dictionary to Galen] :[1]
      աբրիոտինոյ (var. աբրիոդինոյ, աբրոդինոն, աբրոտինոն, աբրոտիմոն) = բարձւենի (var. բարձուենեակ, բար[ձ]ուենակ, բարձվենեկ, բրձուենեակ, բարձվինէկ, բարձուվենեկն, սոնիճ)
      abriotinoy (var. abriodinoy, abrodinon, abrotinon, abrotimon) = barjweni (var. barjueneak, bar[j]uenak, barjvenek, brjueneak, barjvinēk, barjuvenekn, sonič)
      ἀβρότονον (abrótonon) = artemisia
    • 6th–12th? centuries, Baṙkʻ Gałianosi [The Greek–Armenian Dictionary to Galen] :[2]
      կէսում (var. կեսում) = բարձուվենիկ (var. բացուենեկ)
      kēsum (var. kesum) = barjuvenik (var. bacʻuenek)
      قَيْسُوم (qaysūm) = artemisia
    • 9th or 10th century, with changes and additions in later centuries, Tʻargmanutʻiwn dełocʻ zor əntrel en imastasērkʻn ew kargeal yayl lezuacʻ [A Medieval Arabic–Armenian Botanical Dictionary] :[3]
      բրջնաս = դեղին բարձենիկ (var. բարմէնէկն, բարծենիկ, բարծենեկ, բրձենեկ, բարձենեկ)
      brǰnas = dełin barjenik (var. barmēnēkn, barcenik, barcenek, brjenek, barjenek)
      Arabic بِرِنْجَاسَف (birinjāsaf) = yellow artemisia
    • 1184, Mxitʻar Heracʻi, J̌ermancʻ mxitʻarutʻiwn [Relief of Fevers] 45:[4][5]
      Այլ ա՛ռ բաբունիճ, եւ թուրք եղեւին, որ է բարձուենեկ, եւ ջրով եփէ աղէկ […]
      Ayl áṙ babunič, ew tʻurkʻ eġewin, or ē barjuenek, ew ǰrov epʻē aġēk […]
      • Translation by Ernst Seidel
        Item: Nimm Kamille und türkischen Beifuß, d. h. Artemisia (Abrotanum? Santonica?) und koche diese tüchtig mit Wasser […]
    • 1478 – 1492, Amirdovlatʻ Amasiacʻi, Angitacʻ anpēt [Useless for Ignoramuses] :[6][7]
      Բարձուենեկ· որ է ղայսումն, որ թ. զայս խոտս ղուան չիչակի անուանէ, եւ հռ. այիոտանա ասէ․ եւինքն յիշած է իւր համարն ի վերայ ղատին։
      Barjuenek· or ē ġaysumn, or tʻ. zays xots ġuan čʻičʻaki anuanē, ew hṙ. ayiotana asē; ewinkʻn yišac ē iwr hamarn i veray ġatin.
      Barjuenek is the ġaysum (قَيْسُوم (qaysūm)), the Turks call this plant ġuan čʻičʻaki (zivan çiçeği), and the Romans ayiotana (ἀβρότονον (abrótonon)). It is mentioned under its number under «ġ».

Descendants

[edit]

References

[edit]
  1. ^ Greppin, John A. C. (1985) Baṙkʿ Gaɫianosi: The Greek–Armenian Dictionary to Galen‎[1], Delmar, New York: Caravan Books, page 1
  2. ^ Greppin, John A. C. (1985) Baṙkʿ Gaɫianosi: The Greek–Armenian Dictionary to Galen‎[2], Delmar, New York: Caravan Books, page 131
  3. ^ Greppin, John A. C. (1997) A Medieval Arabic–Armenian Botanical Dictionary (Studien zur armenischen Geschichte; 16), a separate print of Greppin 1995, Vienna: Mekhitarist Press, § 46
  4. ^ Mxitʻar Heracʻi (1832) J̌ermancʻ mxitʻarutʻiwn [Relief of Fevers] (Matenagrutʻiwnkʻ naxneacʻ) (in Middle Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 133
  5. ^ Seidel, Ernst (1908) Mechithar’s, des Meisterarztes aus Her, ‘Trost bei Fiebern’: nach dem Venediger Druck vom Jahre 1832 zum ersten Male aus dem Mittelarmenischen übersetzt und erläutert (in German), Leipzig: Verlag von Johann Ambrosius Barth, page 95
  6. ^ Basmaǰean, K. Y., editor (1926), Amirtovlatʻi Amasiacʻwoy angitacʻ anpēt [Useless for Ignoramuses of Amirdovlatʿ Amasiacʿi]‎[3], Vienna: Mekhitarist Press, § 564, page 103
  7. ^ Vardanjan, Stella (1990) Амирдовлат Амасиаци, Ненужное для неучей (in Russian), Moscow: Nauka, § 362, page 87

Further reading

[edit]
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “բարձուենեակ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, pages 426–427, suspects a native origin from բարձր (barjr)
  • Akinean, N. (1930) “H. Ačaṙean, Hayerēn Armatakan Baṙaran”, in Handes Amsorya‎[4] (in Armenian), volume 44, numbers 7–8, Vienna: Mekhitarist Press, column 496
  • Ališan, Ġewond (1895) “բարձուենեկ”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʻiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 321, pages 85–86
  • Artʻinean, Yovhannēs (1913) Astuacašunčʻi tunkerə usumnasiruac mer naxneacʻ tʻargmanutʻean vray [Les plantes de la Bible d’après la version Arménienne du Ve siècle par le docteur Johannès Artignan] (in Armenian), Constantinople: K. ew M.Y. Kʻēšišean, page 105
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “բարձուենեակ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 461b
  • Ġazaryan, Ṙuben, Avetisyan, Henrik (2009) “բարձուենեկ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 113b
  • Ġazaryan, Ṙuben, Avetisyan, Henrik (2009) “բարձմենեկ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 113b
  • Ġazaryan, Ṙuben, Avetisyan, Henrik (2009) “բարձուենի”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 113b
  • Ġazaryan, Ṙuben, Avetisyan, Henrik (2009) “բարձվենեկ, բարձվենիկ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, pages 113–114
  • Seidel, Ernst (1908) Mechithar’s, des Meisterarztes aus Her, ‘Trost bei Fiebern’: nach dem Venediger Druck vom Jahre 1832 zum ersten Male aus dem Mittelarmenischen übersetzt und erläutert (in German), Leipzig: Verlag von Johann Ambrosius Barth, § 366, page 252
  • Vardanjan, Stella (1990) Амирдовлат Амасиаци, Ненужное для неучей (in Russian), Moscow: Nauka, § 362, page 593
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=բարձուենեկ&oldid=78385220"