բածին
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]The origin is unknown.
The meaning is uncertain. Found in Mandakuni in a list of foods allowed during նաւակատիք (nawakatikʻ) and possibly referring to a kind of fish or dairy product. Also found in medieval dictionaries as an equivalent of ատիարդիոն (atiardion) and սապարթիոն (sapartʻion). According to Norayr, the first of these is corrupted, whereas the second is the Ancient Greek σαπέρδιον (sapérdion), σαπέρδης (sapérdēs, “name of a fish brought from the Black Sea and salted”); based on this he explains բածին (bacin) as "a kind of salted fish".
Noun
[edit]բածին • (bacin)
- The meaning of this term is uncertain.
- 5th century, Yovhan Mandakuni, Čaṙkʻ [Sermons] :
- Այլ գինի և իւղ, ձու, ձուկն, պանիր, կոգի, կաղտի, բածին (vars. բաին, բաձին), շճուկ, կաթն, խեր, և ձկանմորէ, զայս բնաւ ամենևին չէ օրէն և ոչ վայել է ճաշակել ամենայն ումեք, մեծի և փոքու, արդարոյ և մեղաւորի։
- Ayl gini ew iwł, ju, jukn, panir, kogi, kałti, bacin (vars. bain, bajin), ščuk, katʻn, xer, ew jkanmorē, zays bnaw amenewin čʻē ōrēn ew očʻ vayel ē čašakel amenayn umekʻ, meci ew pʻokʻu, ardaroy ew meławori.
- Այլ գինի և իւղ, ձու, ձուկն, պանիր, կոգի, կաղտի, բածին (vars. բաին, բաձին), շճուկ, կաթն, խեր, և ձկանմորէ, զայս բնաւ ամենևին չէ օրէն և ոչ վայել է ճաշակել ամենայն ումեք, մեծի և փոքու, արդարոյ և մեղաւորի։
- 9th or 10th century, with changes and additions in later centuries, Tʻargmanutʻiwn dełocʻ zor əntrel en imastasērkʻn ew kargeal yayl lezuacʻ [A Medieval Arabic–Armenian Botanical Dictionary] :[1]
- ատիարդիոն (var. ատիարտիոն) = բածին
- atiardion (var. atiartion) = bacin
- ատիարդիոն (var. ատիարտիոն) = բածին
- 1614 – 1622, Asar Sebastacʻi, Girkʻ bžškakan arhesti [Book of Medical Art] :[2]
- բածին, որ է սապարթիոն
- bacin, or ē sapartʻion
- բածին, որ է սապարթիոն
References
[edit]- ^ Greppin, John A. C. (1997) A Medieval Arabic–Armenian Botanical Dictionary (Studien zur armenischen Geschichte; 16), a separate print of Greppin 1995, Vienna: Mekhitarist Press, § 23, page 29
- ^ Asar Sebastacʻi (1993) Girkʻ bžškakan arhesti (XVI—XVII dd.) [Book of Medical Art (16–17th cc.)][1], preparation of the text, preface and dictionary by D. M. Karapetyan, Yerevan: Academy Press, pages 239, 330
Further reading
[edit]- Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “բածին”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 390b
- Norayr N. Biwzandacʻi (1925) Kʻnnadatutʻiwn Haybusaki [A Critique of Haybusak] (Azgayin matenadaran; 109) (in Armenian), Vienna: Mekhitarist Press, page 35