աւանդեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From աւանդ (awand).
Verb
[edit]աւանդեմ • (awandem)
- (transitive) to deliver, transmit, pass on
- աւանդել զոգի ― awandel zogi ― to give up the ghost, to die
- 1612 – 1614, Yakob Tʻoxatʻecʻi :[1]
- Ոհ թէ այն պահն, որ զքեզ տեսնէի,
Զաջդ տիրաշօշափ ես համբուրէի,
Ժամ մի դէմ երեսիդ աչօք հայէի,
Ապա զհոգիս մարմնոյս իմ աւանդէի։- Oh tʻē ayn pahn, or zkʻez tesnēi,
Zaǰd tirašōšapʻ es hamburēi,
Žam mi dēm eresid ačʻōkʻ hayēi,
Apa zhogis marmnoys im awandēi.
- Translation by S. Peter Cowe
- O for the moment when I'd see you,
Kiss your right hand that touched the Lord,
That for a time I'd gaze upon your face with my eyes,
Then would I yield up the ghost from my body.
- O for the moment when I'd see you,
- Oh tʻē ayn pahn, or zkʻez tesnēi,
- Ոհ թէ այն պահն, որ զքեզ տեսնէի,
Conjugation
[edit]active
| infinitive | աւանդել (awandel) | participle | աւանդեցեալ, աւանդեալ (awandecʻeal, awandeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | աւանդեց- (awandecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | աւանդեմ (awandem) | աւանդես (awandes) | աւանդէ (awandē) | աւանդեմք (awandemkʻ) | աւանդէք (awandēkʻ) | աւանդեն (awanden) | |
| imperfect | աւանդէի, աւանդեի* (awandēi, awandei*) | աւանդէիր, աւանդեիր* (awandēir, awandeir*) | աւանդէր (awandēr) | աւանդէաք, աւանդեաք* (awandēakʻ, awandeakʻ*) | աւանդէիք, աւանդեիք* (awandēikʻ, awandeikʻ*) | աւանդէին, աւանդեին* (awandēin, awandein*) | |
| aorist | աւանդեցի (awandecʻi) | աւանդեցեր (awandecʻer) | աւանդեաց (awandeacʻ) | աւանդեցաք (awandecʻakʻ) | աւանդեցէք, աւանդեցիք (awandecʻēkʻ, awandecʻikʻ) | աւանդեցին (awandecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | աւանդիցեմ (awandicʻem) | աւանդիցես (awandicʻes) | աւանդիցէ (awandicʻē) | աւանդիցեմք (awandicʻemkʻ) | աւանդիցէք (awandicʻēkʻ) | աւանդիցեն (awandicʻen) | |
| aorist | աւանդեցից (awandecʻicʻ) | աւանդեսցես (awandescʻes) | աւանդեսցէ (awandescʻē) | աւանդեսցուք (awandescʻukʻ) | աւանդեսջիք (awandesǰikʻ) | աւանդեսցեն (awandescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | աւանդեա՛ (awandeá) | — | — | աւանդեցէ՛ք (awandecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | աւանդեսջի՛ր (awandesǰír) | — | — | աւանդեսջի՛ք (awandesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ աւանդեր (mí awander) | — | — | մի՛ աւանդէք (mí awandēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | աւանդել, աւանդիլ* (awandel, awandil*) | participle | աւանդեցեալ, աւանդեալ (awandecʻeal, awandeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | աւանդեց- (awandecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | աւանդիմ (awandim) | աւանդիս (awandis) | աւանդի (awandi) | աւանդիմք (awandimkʻ) | աւանդիք (awandikʻ) | աւանդին (awandin) | |
| imperfect | աւանդէի (awandēi) | աւանդէիր (awandēir) | աւանդէր, աւանդիւր (awandēr, awandiwr) | աւանդէաք (awandēakʻ) | աւանդէիք (awandēikʻ) | աւանդէին (awandēin) | |
| aorist | աւանդեցայ (awandecʻay) | աւանդեցար (awandecʻar) | աւանդեցաւ (awandecʻaw) | աւանդեցաք (awandecʻakʻ) | աւանդեցայք (awandecʻaykʻ) | աւանդեցան (awandecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | աւանդիցիմ (awandicʻim) | աւանդիցիս (awandicʻis) | աւանդիցի (awandicʻi) | աւանդիցիմք (awandicʻimkʻ) | աւանդիցիք (awandicʻikʻ) | աւանդիցին (awandicʻin) | |
| aorist | աւանդեցայց (awandecʻaycʻ) | աւանդեսցիս (awandescʻis) | աւանդեսցի (awandescʻi) | աւանդեսցուք (awandescʻukʻ) | աւանդեսջիք (awandesǰikʻ) | աւանդեսցին (awandescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | աւանդեա՛ց (awandeácʻ) | — | — | աւանդեցարո՛ւք (awandecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | աւանդեսջի՛ր (awandesǰír) | — | — | աւանդեսջի՛ք (awandesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ աւանդիր (mí awandir) | — | — | մի՛ աւանդիք (mí awandikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: ավանդել (avandel)
References
[edit]- ^ Cowe, S. Peter (2019) “The object of Ałtʿamarʿci’s affections”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 61
Further reading
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “աւանդեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “աւանդեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy