արու
Armenian
[edit]Etymology
[edit]From Old Armenian արու (aru).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /ɑˈɾu/, [ɑɾú]
- (Western Armenian) IPA(key): /ɑˈɾu/, [ɑɾú]
Adjective
[edit]արու • (aru)
Declension
[edit]| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | արու (aru) | արուներ (aruner) | ||
| dative | արուի (arui) | արուների (aruneri) | ||
| ablative | արուից (aruicʻ) | արուներից (arunericʻ) | ||
| instrumental | արուով (aruov) | արուներով (arunerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | արուն (arun) | արուները/արուներն (arunerə/arunern) | ||
| dative | արուին (aruin) | արուներին (arunerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | արուս (arus) | արուներս (aruners) | ||
| dative | արուիս (aruis) | արուներիս (aruneris) | ||
| ablative | արուիցս (aruicʻs) | արուներիցս (arunericʻs) | ||
| instrumental | արուովս (aruovs) | արուներովս (arunerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | արուդ (arud) | արուներդ (arunerd) | ||
| dative | արուիդ (aruid) | արուներիդ (arunerid) | ||
| ablative | արուիցդ (aruicʻd) | արուներիցդ (arunericʻd) | ||
| instrumental | արուովդ (aruovd) | արուներովդ (arunerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Noun
[edit]արու • (aru)
Declension
[edit]| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | արու (aru) | արուներ (aruner) | ||
| dative | արուի (arui) | արուների (aruneri) | ||
| ablative | արուից (aruicʻ) | արուներից (arunericʻ) | ||
| instrumental | արուով (aruov) | արուներով (arunerov) | ||
| locative | արուում (aruum) | արուներում (arunerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | արուն (arun) | արուները/արուներն (arunerə/arunern) | ||
| dative | արուին (aruin) | արուներին (arunerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | արուս (arus) | արուներս (aruners) | ||
| dative | արուիս (aruis) | արուներիս (aruneris) | ||
| ablative | արուիցս (aruicʻs) | արուներիցս (arunericʻs) | ||
| instrumental | արուովս (aruovs) | արուներովս (arunerovs) | ||
| locative | արուումս (aruums) | արուներումս (arunerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | արուդ (arud) | արուներդ (arunerd) | ||
| dative | արուիդ (aruid) | արուներիդ (arunerid) | ||
| ablative | արուիցդ (aruicʻd) | արուներիցդ (arunericʻd) | ||
| instrumental | արուովդ (aruovd) | արուներովդ (arunerovd) | ||
| locative | արուումդ (aruumd) | արուներումդ (arunerumd) | ||
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]Adjective
[edit]արու • (aru)
- male
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).4.1–2:[1]
- Զի են եւ քարինք ինչ հրահանաց արու եւ էգ․ մինչեւ բացեայ ի միմեանց են, չհարկանի ուրէք հրդեհ. ապա թէ մաւտիցի արուն յէգն, հուր բորբոքի եւ այրէ զվայրս բազումս։
- Zi en ew kʻarinkʻ inčʻ hrahanacʻ aru ew ēg; minčʻew bacʻeay i mimeancʻ en, čʻharkani urēkʻ hrdeh. apa tʻē mawticʻi arun yēgn, hur borbokʻi ew ayrē zvayrs bazums.
- Translation by Gohar Muradyan
- There exist certain fire-striking stones, male and female. As long as they are separate from one another, nowhere fire is lit, but if the male approaches the female, it sets fire and burns many places.
- Զի են եւ քարինք ինչ հրահանաց արու եւ էգ․ մինչեւ բացեայ ի միմեանց են, չհարկանի ուրէք հրդեհ. ապա թէ մաւտիցի արուն յէգն, հուր բորբոքի եւ այրէ զվայրս բազումս։
Declension
[edit]i-a-type
Derived terms
[edit]- արուաբար (aruabar)
- արուագէտ (aruagēt)
- արուագիտութիւն (aruagitutʻiwn)
- արուական (aruakan)
- արուամոլ (aruamol)
- արուամոլութիւն (aruamolutʻiwn)
- արուանամ (aruanam)
- արուապղծութիւն (aruapłcutʻiwn)
- արուասէր (aruasēr)
- արուատեսակ (aruatesak)
- արուացուցանեմ (aruacʻucʻanem)
- արուէգ (aruēg)
- արութիւն (arutʻiwn)
- արուորագոյն (aruoragoyn)
- արւութիւն (arwutʻiwn)
Descendants
[edit]- Armenian: արու (aru)
References
[edit]- ^ Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6)[1], Leuven – Paris – Dudley: Peeters, pages 93, 143
Further reading
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “արու”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “արու”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “արու”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page այր