արածեմ

Old Armenian

Alternative forms

արածանեմ (aracanem) (in the active sense)
արածանիմ (aracanim) (in the mediopassive sense)

Etymology

Possibly from Proto-Indo-European *treh₂ǵ- with a prothetic ա- (a-) and cognate with Ancient Greek τρώγω (trṓgō, “chew, eat”), τράγος (trágos, “he-goat”).^[1]^[2]^[3] Related to արօտ (arōt).

Verb

արածեմ • (aracem)

(transitive) to cause the herd to graze, to pasture
(figuratively, of fire) to burn down
(usually mediopassive, intransitive) to graze, to pasture, to feed
արածել զհողմս ― aracel zhołms ― to cherish vain hopes, to build castles in the air

Conjugation

active
		singular			plural
infinitive		արածել (aracel)		participle	արածեցեալ, արածեալ (aracecʻeal, araceal)
causative		—		aorist stem	արածեց- (aracecʻ-)

		1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
indicative
	present	արածեմ (aracem)	արածես (araces)	արածէ (aracē)	արածեմք (aracemkʻ)	արածէք (aracēkʻ)	արածեն (aracen)
	imperfect	արածէի, արածեի* (aracēi, aracei*)	արածէիր, արածեիր* (aracēir, araceir*)	արածէր (aracēr)	արածէաք, արածեաք* (aracēakʻ, araceakʻ*)	արածէիք, արածեիք* (aracēikʻ, araceikʻ*)	արածէին, արածեին* (aracēin, aracein*)
	aorist	արածեցի (aracecʻi)	արածեցեր (aracecʻer)	արածեաց (araceacʻ)	արածեցաք (aracecʻakʻ)	արածեցէք, արածեցիք (aracecʻēkʻ, aracecʻikʻ)	արածեցին (aracecʻin)
subjunctive
	present	արածիցեմ (aracicʻem)	արածիցես (aracicʻes)	արածիցէ (aracicʻē)	արածիցեմք (aracicʻemkʻ)	արածիցէք (aracicʻēkʻ)	արածիցեն (aracicʻen)
	aorist	արածեցից (aracecʻicʻ)	արածեսցես (aracescʻes)	արածեսցէ (aracescʻē)	արածեսցուք (aracescʻukʻ)	արածեսջիք (aracesǰikʻ)	արածեսցեն (aracescʻen)
imperatives
	imperative	—	արածեա՛ (araceá)	—	—	արածեցէ՛ք (aracecʻḗkʻ)	—
	cohortative	—	արածեսջի՛ր (aracesǰír)	—	—	արածեսջի՛ք (aracesǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ արածեր (mí aracer)	—	—	մի՛ արածէք (mí aracēkʻ)	—

rare

mediopassive
		singular			plural
infinitive		արածել, արածիլ* (aracel, aracil*)		participle	արածեցեալ, արածեալ (aracecʻeal, araceal)
causative		—		aorist stem	արածեց- (aracecʻ-)

		1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
indicative
	present	արածիմ (aracim)	արածիս (aracis)	արածի (araci)	արածիմք (aracimkʻ)	արածիք (aracikʻ)	արածին (aracin)
	imperfect	արածէի (aracēi)	արածէիր (aracēir)	արածէր, արածիւր (aracēr, araciwr)	արածէաք (aracēakʻ)	արածէիք (aracēikʻ)	արածէին (aracēin)
	aorist	արածեցայ (aracecʻay)	արածեցար (aracecʻar)	արածեցաւ (aracecʻaw)	արածեցաք (aracecʻakʻ)	արածեցայք (aracecʻaykʻ)	արածեցան (aracecʻan)
subjunctive
	present	արածիցիմ (aracicʻim)	արածիցիս (aracicʻis)	արածիցի (aracicʻi)	արածիցիմք (aracicʻimkʻ)	արածիցիք (aracicʻikʻ)	արածիցին (aracicʻin)
	aorist	արածեցայց (aracecʻaycʻ)	արածեսցիս (aracescʻis)	արածեսցի (aracescʻi)	արածեսցուք (aracescʻukʻ)	արածեսջիք (aracesǰikʻ)	արածեսցին (aracescʻin)
imperatives
	imperative	—	արածեա՛ց (araceácʻ)	—	—	արածեցարո՛ւք (aracecʻarúkʻ)	—
	cohortative	—	արածեսջի՛ր (aracesǰír)	—	—	արածեսջի՛ք (aracesǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ արածիր (mí aracir)	—	—	մի՛ արածիք (mí aracikʻ)	—

post-classical

Derived terms

այծարած (aycarac)
արած (arac)
արածնացաւ (aracnacʻaw)
դիւարած (diwarac)
եզարած (ezarac)
խաշնարած (xašnarac)
խոզարած (xozarac)
հօտարած (hōtarac)

Descendants

Armenian: արածել (aracel)

References

^ Ačaṙyan, Hračʻya (1940) Hayocʻ lezvi patmutʻyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 38–39
^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “արած”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
^ Martirosyan, Hrach (2010) “aracem”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 125