առագաստ
Armenian
[edit]
Etymology
[edit]From Old Armenian առագաստ (aṙagast). The word must have also meant “room”, whence by extension “wine-pressing room” → “wine-press”.
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /ɑrɑˈɡɑst/, [ɑrɑɡɑ́st]
- (Western Armenian) IPA(key): /ɑɾɑˈkɑsd/, [ɑɾɑkʰɑ́st]
Audio (Eastern Armenian): (file)
Noun
[edit]առագաստ • (aṙagast)
Declension
[edit]| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | առագաստ (aṙagast) | առագաստներ (aṙagastner) | ||
| dative | առագաստի (aṙagasti) | առագաստների (aṙagastneri) | ||
| ablative | առագաստից (aṙagasticʻ) | առագաստներից (aṙagastnericʻ) | ||
| instrumental | առագաստով (aṙagastov) | առագաստներով (aṙagastnerov) | ||
| locative | առագաստում (aṙagastum) | առագաստներում (aṙagastnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | առագաստը/առագաստն (aṙagastə/aṙagastn) | առագաստները/առագաստներն (aṙagastnerə/aṙagastnern) | ||
| dative | առագաստին (aṙagastin) | առագաստներին (aṙagastnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | առագաստս (aṙagasts) | առագաստներս (aṙagastners) | ||
| dative | առագաստիս (aṙagastis) | առագաստներիս (aṙagastneris) | ||
| ablative | առագաստիցս (aṙagasticʻs) | առագաստներիցս (aṙagastnericʻs) | ||
| instrumental | առագաստովս (aṙagastovs) | առագաստներովս (aṙagastnerovs) | ||
| locative | առագաստումս (aṙagastums) | առագաստներումս (aṙagastnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | առագաստդ (aṙagastd) | առագաստներդ (aṙagastnerd) | ||
| dative | առագաստիդ (aṙagastid) | առագաստներիդ (aṙagastnerid) | ||
| ablative | առագաստիցդ (aṙagasticʻd) | առագաստներիցդ (aṙagastnericʻd) | ||
| instrumental | առագաստովդ (aṙagastovd) | առագաստներովդ (aṙagastnerovd) | ||
| locative | առագաստումդ (aṙagastumd) | առագաստներումդ (aṙagastnerumd) | ||
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From the preposition առ (aṙ) + ագ- (ag-, “to put on clothes”) + -ստ (-st).[1][2][3] Alternatively, from the same preposition առա- (aṙa-) + Proto-Armenian *wst-, from Proto-Indo-European *us-t-h₂-ós, *us-t-h₂-ós, genitive of *wés-t-eh₂-, from *wes- (“to be dressed”), whence զգեստ (zgest), and cognate with Ancient Greek ἐσθής (esthḗs).[3]
Noun
[edit]առագաստ • (aṙagast)
- curtain, veil, net
- nuptial canopy
- (by extension) bridal chamber
- մանկունք առագաստի ― mankunkʻ aṙagasti ― young persons that accompany the bridegroom, paranymphs
- (figuratively) pretext meant to hide something
- tent, pavillon
- sail of a ship
- առագաստ պարզել, վերացուցանել ― aṙagast parzel, veracʻucʻanel ― to sail
- իջուցանել զառագաստ ― iǰucʻanel zaṙagast ― to strike sail
- (anatomy) cornea
- (anatomy) diaphragm
Declension
[edit]i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | առագաստ (aṙagast) | առագաստք (aṙagastkʻ) | |
| genitive | առագաստի (aṙagasti) | առագաստից (aṙagasticʻ) | |
| dative | առագաստի (aṙagasti) | առագաստից (aṙagasticʻ) | |
| accusative | առագաստ (aṙagast) | առագաստս (aṙagasts) | |
| ablative | առագաստէ (aṙagastē) | առագաստից (aṙagasticʻ) | |
| instrumental | առագաստիւ (aṙagastiw) | առագաստիւք (aṙagastiwkʻ) | |
| locative | առագաստի (aṙagasti) | առագաստս (aṙagasts) |
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | առագաստ (aṙagast) | առագաստք (aṙagastkʻ) | |
| genitive | առագաստի (aṙagasti) | առագաստաց (aṙagastacʻ) | |
| dative | առագաստի (aṙagasti) | առագաստաց (aṙagastacʻ) | |
| accusative | առագաստ (aṙagast) | առագաստս (aṙagasts) | |
| ablative | առագաստէ (aṙagastē) | առագաստաց (aṙagastacʻ) | |
| instrumental | առագաստաւ (aṙagastaw) | առագաստաւք = առագաստօք (aṙagastawkʻ = aṙagastōkʻ) | |
| locative | առագաստի (aṙagasti) | առագաստս (aṙagasts) |
Derived terms
[edit]- անառագաստ (anaṙagast)
- առագաստաբար (aṙagastabar)
- առագաստական (aṙagastakan)
- առագաստաձեւ (aṙagastajew)
- առագաստանուէր (aṙagastanuēr)
- առագաստասպաս (aṙagastaspas)
- առագաստափակ (aṙagastapʻak)
- առագաստափար (aṙagastapʻar)
- առագաստեմ (aṙagastem)
- առագաստեցուցանեմ (aṙagastecʻucʻanem)
- առագաստիկ (aṙagastik)
- երեքառագաստեան (erekʻaṙagastean)
Descendants
[edit]- Armenian: առագաստ (aṙagast)
References
[edit]- ^ Ačaṙyan, Hračʻya (1940) Hayocʻ lezvi patmutʻyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 38–39
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “առագաստ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- ↑ 3.0 3.1 Martirosyan, Hrach (2010) “aṙagast”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 101
Further reading
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “առագաստ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “առագաստ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Categories:
- Armenian terms derived from Old Armenian
- Armenian terms with IPA pronunciation
- Armenian terms with audio pronunciation
- Armenian lemmas
- Armenian nouns
- Armenian dialectal terms
- hy:Ship parts
- hy:Fabrics
- Old Armenian compound terms
- Old Armenian terms suffixed with -ստ
- Old Armenian terms inherited from Proto-Armenian
- Old Armenian terms derived from Proto-Armenian
- Old Armenian terms inherited from Proto-Indo-European
- Old Armenian terms derived from Proto-Indo-European
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian nouns
- Old Armenian terms with usage examples
- xcl:Anatomy
- xcl:Ship parts
- xcl:Fabrics