чаг

Komi-Zyrian

Чагъяс.

Etymology

From Proto-Permic *ćag. Cognates include Udmurt чаг (ćag).

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈt͡ɕaɡ/, [ˈt͡ɕäɡ]
• Hyphenation: чаг

Noun

чаг • (ćag)

1. chip, sliver, splinter

Declension

Declension of чаг (stem: чагй-)
		singular	plural
nominative		чаг (ćag)	чагъяс (ćagjas)
accusative	I*	чаг (ćag)	чагъяс (ćagjas)
	II*	чагйӧс (ćagjös)	чагъясӧс (ćagjasös)
instrumental		чагйӧн (ćagjön)	чагъясӧн (ćagjasön)
comitative		чагкӧд (ćagköd)	чагъяскӧд (ćagjasköd)
caritive		чагтӧг (ćagtög)	чагъястӧг (ćagjastög)
consecutive		чагла (ćagla)	чагъясла (ćagjasla)
genitive		чаглӧн (ćaglön)	чагъяслӧн (ćagjaslön)
ablative		чаглысь (ćaglyś)	чагъяслысь (ćagjaslyś)
dative		чаглы (ćagly)	чагъяслы (ćagjasly)
inessive		чагйын (ćagjyn)	чагъясын (ćagjasyn)
elative		чагйысь (ćagjyś)	чагъясысь (ćagjasyś)
illative		чагйӧ (ćagjö)	чагъясӧ (ćagjasö)
egressive		чагсянь (ćagśań)	чагъяссянь (ćagjasśań)
approximative		чаглань (ćaglań)	чагъяслань (ćagjaslań)
terminative		чагйӧдз (ćagjödź)	чагъясӧдз (ćagjasödź)
prolative	I	чагйӧд (ćagjöd)	чагъясӧд (ćagjasöd)
	II	чагті (ćagti)	чагъясті (ćagjasti)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Possessive declension of чаг
First person singular singular plural nominative чагйӧй (ćagjöj) чагъясӧй (ćagjasöj) accusative I* чагйӧй (ćagjöj) чагъясӧй (ćagjasöj) II* чагйӧс (ćagjös) чагъясӧс (ćagjasös) instrumental чагнам (ćagnam) чагъяснам (ćagjasnam) comitative чагйӧйкӧд (ćagjöjköd) чагъясӧйкӧд (ćagjasöjköd) caritive чагтӧгым (ćagtögym) чагъястӧгым (ćagjastögym) consecutive чагйӧйла (ćagjöjla) чагъясӧйла (ćagjasöjla) genitive чагйӧйлӧн (ćagjöjlön) чагъясӧйлӧн (ćagjasöjlön) ablative чагйӧйлысь (ćagjöjlyś) чагъясӧйлысь (ćagjasöjlyś) dative чагйӧйлы (ćagjöjly) чагъясӧйлы (ćagjasöjly) inessive чагъям (ćagjam) чагъясам (ćagjasam) elative чагсьым (ćagśym) чагъяссьым (ćagjasśym) illative чагъям (ćagjam) чагъясам (ćagjasam) egressive чагсяньым (ćagśańym) чагъяссяньым (ćagjasśańym) approximative чагланьым (ćaglańym) чагъясланьым (ćagjaslańym) terminative чагйӧдзым (ćagjödźym) чагъясӧдзым (ćagjasödźym) prolative I чагйӧдым (ćagjödym) чагъясӧдым (ćagjasödym) II чагтіым (ćagtiym) чагъястіым (ćagjastiym) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person singular singular plural nominative чагйыд (ćagjyd) чагъясыд (ćagjasyd) accusative I* чагйыд (ćagjyd) чагъясыд (ćagjasyd) II* чагтӧ (ćagtö) чагъястӧ (ćagjastö) instrumental чагнад (ćagnad) чагъяснад (ćagjasnad) comitative чагйыдкӧд (ćagjydköd) чагъясыдкӧд (ćagjasydköd) caritive чагтӧгыд (ćagtögyd) чагъястӧгыд (ćagjastögyd) consecutive чагйыдла (ćagjydla) чагъясыдла (ćagjasydla) genitive чагйыдлӧн (ćagjydlön) чагъясыдлӧн (ćagjasydlön) ablative чагйыдлысь (ćagjydlyś) чагъясыдлысь (ćagjasydlyś) dative чагйыдлы (ćagjydly) чагъясыдлы (ćagjasydly) inessive чагъяд (ćagjad) чагъясад (ćagjasad) elative чагсьыд (ćagśyd) чагъяссьыд (ćagjasśyd) illative чагъяд (ćagjad) чагъясад (ćagjasad) egressive чагсяньыд (ćagśańyd) чагъяссяньыд (ćagjasśańyd) approximative чагланьыд (ćaglańyd) чагъясланьыд (ćagjaslańyd) terminative чагйӧдзыд (ćagjödźyd) чагъясӧдзыд (ćagjasödźyd) prolative I чагйӧдыд (ćagjödyd) чагъясӧдыд (ćagjasödyd) II чагтіыд (ćagtiyd) чагъястіыд (ćagjastiyd) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person singular singular plural nominative чагйыс (ćagjys) чагъясыс (ćagjasys) accusative I* чагйыс (ćagjys) чагъясыс (ćagjasys) II* чагсӧ (ćagsö) чагъяссӧ (ćagjassö) instrumental чагнас (ćagnas) чагъяснас (ćagjasnas) comitative чагйыскӧд (ćagjysköd) чагъясыскӧд (ćagjasysköd) caritive чагтӧгыс (ćagtögys) чагъястӧгыс (ćagjastögys) consecutive чагйысла (ćagjysla) чагъясысла (ćagjasysla) genitive чагйыслӧн (ćagjyslön) чагъясыслӧн (ćagjasyslön) ablative чагйыслысь (ćagjyslyś) чагъясыслысь (ćagjasyslyś) dative чагйыслы (ćagjysly) чагъясыслы (ćagjasysly) inessive чагъяс (ćagjas) чагъясас (ćagjasas) elative чагсьыс (ćagśys) чагъяссьыс (ćagjasśys) illative чагъяс (ćagjas) чагъясас (ćagjasas) egressive чагсяньыс (ćagśańys) чагъяссяньыс (ćagjasśańys) approximative чагланьыс (ćaglańys) чагъясланьыс (ćagjaslańys) terminative чагйӧдзыс (ćagjödźys) чагъясӧдзыс (ćagjasödźys) prolative I чагйӧдыс (ćagjödys) чагъясӧдыс (ćagjasödys) II чагтіыс (ćagtiys) чагъястіыс (ćagjastiys) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
First person plural singular plural nominative чагным (ćagnym) чагъясным (ćagjasnym) accusative I* чагным (ćagnym) чагъясным (ćagjasnym) II* чагнымӧ (ćagnymö) чагъяснымӧ (ćagjasnymö) instrumental чагнаным (ćagnanym) чагъяснаным (ćagjasnanym) comitative чагнымкӧд (ćagnymköd) чагъяснымкӧд (ćagjasnymköd) caritive чагтӧгным (ćagtögnym) чагъястӧгным (ćagjastögnym) consecutive чагнымла (ćagnymla) чагъяснымла (ćagjasnymla) genitive чагнымлӧн (ćagnymlön) чагъяснымлӧн (ćagjasnymlön) ablative чагнымлысь (ćagnymlyś) чагъяснымлысь (ćagjasnymlyś) dative чагнымлы (ćagnymly) чагъяснымлы (ćagjasnymly) inessive чагъяным (ćagjanym) чагъясаным (ćagjasanym) elative чагсьыным (ćagśynym) чагъяссьыным (ćagjasśynym) illative чагъяным (ćagjanym) чагъясаным (ćagjasanym) egressive чагсяньным (ćagśańnym) чагъяссяньным (ćagjasśańnym) approximative чагланьным (ćaglańnym) чагъясланьным (ćagjaslańnym) terminative чагйӧдзным (ćagjödźnym) чагъясӧдзным (ćagjasödźnym) prolative I чагйӧдным (ćagjödnym) чагъясӧдным (ćagjasödnym) II чагтіным (ćagtinym) чагъястіным (ćagjastinym) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person plural singular plural nominative чагныд (ćagnyd) чагъясныд (ćagjasnyd) accusative I* чагныд (ćagnyd) чагъясныд (ćagjasnyd) II* чагнытӧ (ćagnytö) чагъяснытӧ (ćagjasnytö) instrumental чагнаныд (ćagnanyd) чагъяснаныд (ćagjasnanyd) comitative чагныдкӧд (ćagnydköd) чагъясныдкӧд (ćagjasnydköd) caritive чагтӧгныд (ćagtögnyd) чагъястӧгныд (ćagjastögnyd) consecutive чагныдла (ćagnydla) чагъясныдла (ćagjasnydla) genitive чагныдлӧн (ćagnydlön) чагъясныдлӧн (ćagjasnydlön) ablative чагныдлысь (ćagnydlyś) чагъясныдлысь (ćagjasnydlyś) dative чагныдлы (ćagnydly) чагъясныдлы (ćagjasnydly) inessive чагъяныд (ćagjanyd) чагъясаныд (ćagjasanyd) elative чагсьыныд (ćagśynyd) чагъяссьыныд (ćagjasśynyd) illative чагъяныд (ćagjanyd) чагъясаныд (ćagjasanyd) egressive чагсяньныд (ćagśańnyd) чагъяссяньныд (ćagjasśańnyd) approximative чагланьныд (ćaglańnyd) чагъясланьныд (ćagjaslańnyd) terminative чагйӧдзныд (ćagjödźnyd) чагъясӧдзныд (ćagjasödźnyd) prolative I чагйӧдныд (ćagjödnyd) чагъясӧдныд (ćagjasödnyd) II чагтіныд (ćagtinyd) чагъястіныд (ćagjastinyd) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person plural singular plural nominative чагныс (ćagnys) чагъясныс (ćagjasnys) accusative I* чагныс (ćagnys) чагъясныс (ćagjasnys) II* чагнысӧ (ćagnysö) чагъяснысӧ (ćagjasnysö) instrumental чагнаныс (ćagnanys) чагъяснаныс (ćagjasnanys) comitative чагнымкӧс (ćagnymkös) чагъяснымкӧс (ćagjasnymkös) caritive чагтӧгныс (ćagtögnys) чагъястӧгныс (ćagjastögnys) consecutive чагнысла (ćagnysla) чагъяснысла (ćagjasnysla) genitive чагныслӧн (ćagnyslön) чагъясныслӧн (ćagjasnyslön) ablative чагныслысь (ćagnyslyś) чагъясныслысь (ćagjasnyslyś) dative чагныслы (ćagnysly) чагъясныслы (ćagjasnysly) inessive чагъяныс (ćagjanys) чагъясаныс (ćagjasanys) elative чагсьыныс (ćagśynys) чагъяссьыныс (ćagjasśynys) illative чагъаныс (ćaganys) чагъясаныс (ćagjasanys) egressive чагсяньныс (ćagśańnys) чагъяссяньныс (ćagjasśańnys) approximative чагланьныс (ćaglańnys) чагъясланьныс (ćagjaslańnys) terminative чагйӧдзныс (ćagjödźnys) чагъясӧдзныс (ćagjasödźnys) prolative I чагйӧдныс (ćagjödnys) чагъясӧдныс (ćagjasödnys) II чагтіныс (ćagtinys) чагъястіныс (ćagjastinys) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

References

• Bubrikh, Dmitry V. (1949) Грамматика литературного коми языка [Grammar of the literary Komi language] (in Russian), Leningrad: Zhdanov Leningrad State University, page 30
• L. M. Beznosikova, E. A. Ajbabina, R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 690

Northern Altai

Etymology

From Proto-Turkic *yagï. Cognate to Khakas чаа (çaa, “war”), Shor шағ (šaɣ), Western Yugur yaɣï (“war, enemy”), etc.

Noun

чаг • (čag)

1. war

See also

See also

• дьыг (dʹïg, “enemy, war”) (Kumandy)
• чаа (čaa, “fight”) (Kumandy)
• дьаг (dʹag, “fight, war”) (Chelkan)

References

N. A Baskakov, editor (1972), “чаг”, in Severnyje dialekty Altajskovo (Ojrotskovo Jazyka- Dialekt kumandincev(Kumandin Kiži) [Northern Dialect of Altai -Kumandin Dialect(Kumandin kiži)], Moskva: glavnaja redakcija vostočnoja literatury, →ISBN

Russian

Pronunciation

• IPA^(key): [t͡ɕak]

Noun

чаг • (čag) f inan pl

1. genitive plural of ча́га (čága)

Tuvan

Etymology

From Proto-Turkic *yāg (“fat”).

list of cognates

Cognate with Old Uyghur [script needed] (yag), Old Turkic [script needed] (yag), Khakas чағ (çağ), Shor чағ, Yakut сыа (sıa), Karachay-Balkar джау (cau), Kumyk яв (yaw), Dialectal Kyrgyz жоо (joo, “fat”), Southern Altai јуу (ǰuu), Uzbek yogʻ, Uyghur ياغ (yagh), Azerbaijani yağ, Salar [script needed] (yağ), Turkmen ýag, Turkish yağ , Chuvash ҫу (śu) etc.

Noun

чаг • (çag) (definite accusative чагны, plural чаглар)

1. fat

See also

• үс (üs)