тӧлысь

Komi-Zyrian

Тӧлысь (1).

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈtɘlɯɕ/, [ˈtɘɫɯ̈ɕ]
• Hyphenation: тӧ‧лысь

Etymology 1

From Proto-Permic *tɔ̇lᴕ̈ć, from Proto-Uralic *tälćɜ-. Cognates include Eastern Mari тылзе (tylze) and Udmurt толэзь (toleź).

Noun

тӧлысь • (tölyś)

1. moon
2. month

Declension

Declension of тӧлысь (stem: тӧлысь-)
		singular	plural
nominative		тӧлысь (tölyś)	тӧлысьяс (tölyśjas)
accusative	I*	тӧлысь (tölyś)	тӧлысьяс (tölyśjas)
	II*	тӧлысьӧс (tölyśös)	тӧлысьясӧс (tölyśjasös)
instrumental		тӧлысьӧн (tölyśön)	тӧлысьясӧн (tölyśjasön)
comitative		тӧлыськӧд (tölyśköd)	тӧлысьяскӧд (tölyśjasköd)
caritive		тӧлысьтӧг (tölyśtög)	тӧлысьястӧг (tölyśjastög)
consecutive		тӧлысьла (tölyśla)	тӧлысьясла (tölyśjasla)
genitive		тӧлысьлӧн (tölyślön)	тӧлысьяслӧн (tölyśjaslön)
ablative		тӧлысьлысь (tölyślyś)	тӧлысьяслысь (tölyśjaslyś)
dative		тӧлысьлы (tölyśly)	тӧлысьяслы (tölyśjasly)
inessive		тӧлысьын (tölyśyn)	тӧлысьясын (tölyśjasyn)
elative		тӧлысьысь (tölyśyś)	тӧлысьясысь (tölyśjasyś)
illative		тӧлысьӧ (tölyśö)	тӧлысьясӧ (tölyśjasö)
egressive		тӧлысьсянь (tölyśśań)	тӧлысьяссянь (tölyśjasśań)
approximative		тӧлысьлань (tölyślań)	тӧлысьяслань (tölyśjaslań)
terminative		тӧлысьӧдз (tölyśödź)	тӧлысьясӧдз (tölyśjasödź)
prolative	I	тӧлысьӧд (tölyśöd)	тӧлысьясӧд (tölyśjasöd)
	II	тӧлысьті (tölyśti)	тӧлысьясті (tölyśjasti)
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Possessive declension of тӧлысь
First person singular singular plural nominative тӧлысьӧй (tölyśöj) тӧлысьясӧй (tölyśjasöj) accusative I* тӧлысьӧй (tölyśöj) тӧлысьясӧй (tölyśjasöj) II* тӧлысьӧс (tölyśös) тӧлысьясӧс (tölyśjasös) instrumental тӧлысьнам (tölyśnam) тӧлысьяснам (tölyśjasnam) comitative тӧлысьӧйкӧд (tölyśöjköd) тӧлысьясӧйкӧд (tölyśjasöjköd) caritive тӧлысьтӧгым (tölyśtögym) тӧлысьястӧгым (tölyśjastögym) consecutive тӧлысьӧйла (tölyśöjla) тӧлысьясӧйла (tölyśjasöjla) genitive тӧлысьӧйлӧн (tölyśöjlön) тӧлысьясӧйлӧн (tölyśjasöjlön) ablative тӧлысьӧйлысь (tölyśöjlyś) тӧлысьясӧйлысь (tölyśjasöjlyś) dative тӧлысьӧйлы (tölyśöjly) тӧлысьясӧйлы (tölyśjasöjly) inessive тӧлысям (tölyśam) тӧлысьясам (tölyśjasam) elative тӧлысьсьым (tölyśśym) тӧлысьяссьым (tölyśjasśym) illative тӧлысям (tölyśam) тӧлысьясам (tölyśjasam) egressive тӧлысьсяньым (tölyśśańym) тӧлысьяссяньым (tölyśjasśańym) approximative тӧлысьланьым (tölyślańym) тӧлысьясланьым (tölyśjaslańym) terminative тӧлысьӧдзым (tölyśödźym) тӧлысьясӧдзым (tölyśjasödźym) prolative I тӧлысьӧдым (tölyśödym) тӧлысьясӧдым (tölyśjasödym) II тӧлысьтіым (tölyśtiym) тӧлысьястіым (tölyśjastiym) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person singular singular plural nominative тӧлысьыд (tölyśyd) тӧлысьясыд (tölyśjasyd) accusative I* тӧлысьыд (tölyśyd) тӧлысьясыд (tölyśjasyd) II* тӧлысьтӧ (tölyśtö) тӧлысьястӧ (tölyśjastö) instrumental тӧлысьнад (tölyśnad) тӧлысьяснад (tölyśjasnad) comitative тӧлысьыдкӧд (tölyśydköd) тӧлысьясыдкӧд (tölyśjasydköd) caritive тӧлысьтӧгыд (tölyśtögyd) тӧлысьястӧгыд (tölyśjastögyd) consecutive тӧлысьыдла (tölyśydla) тӧлысьясыдла (tölyśjasydla) genitive тӧлысьыдлӧн (tölyśydlön) тӧлысьясыдлӧн (tölyśjasydlön) ablative тӧлысьыдлысь (tölyśydlyś) тӧлысьясыдлысь (tölyśjasydlyś) dative тӧлысьыдлы (tölyśydly) тӧлысьясыдлы (tölyśjasydly) inessive тӧлысяд (tölyśad) тӧлысьясад (tölyśjasad) elative тӧлысьсьыд (tölyśśyd) тӧлысьяссьыд (tölyśjasśyd) illative тӧлысяд (tölyśad) тӧлысьясад (tölyśjasad) egressive тӧлысьсяньыд (tölyśśańyd) тӧлысьяссяньыд (tölyśjasśańyd) approximative тӧлысьланьыд (tölyślańyd) тӧлысьясланьыд (tölyśjaslańyd) terminative тӧлысьӧдзыд (tölyśödźyd) тӧлысьясӧдзыд (tölyśjasödźyd) prolative I тӧлысьӧдыд (tölyśödyd) тӧлысьясӧдыд (tölyśjasödyd) II тӧлысьтіыд (tölyśtiyd) тӧлысьястіыд (tölyśjastiyd) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person singular singular plural nominative тӧлысьыс (tölyśys) тӧлысьясыс (tölyśjasys) accusative I* тӧлысьыс (tölyśys) тӧлысьясыс (tölyśjasys) II* тӧлысьсӧ (tölyśsö) тӧлысьяссӧ (tölyśjassö) instrumental тӧлысьнас (tölyśnas) тӧлысьяснас (tölyśjasnas) comitative тӧлысьыскӧд (tölyśysköd) тӧлысьясыскӧд (tölyśjasysköd) caritive тӧлысьтӧгыс (tölyśtögys) тӧлысьястӧгыс (tölyśjastögys) consecutive тӧлысьысла (tölyśysla) тӧлысьясысла (tölyśjasysla) genitive тӧлысьыслӧн (tölyśyslön) тӧлысьясыслӧн (tölyśjasyslön) ablative тӧлысьыслысь (tölyśyslyś) тӧлысьясыслысь (tölyśjasyslyś) dative тӧлысьыслы (tölyśysly) тӧлысьясыслы (tölyśjasysly) inessive тӧлысяс (tölyśas) тӧлысьясас (tölyśjasas) elative тӧлысьсьыс (tölyśśys) тӧлысьяссьыс (tölyśjasśys) illative тӧлысяс (tölyśas) тӧлысьясас (tölyśjasas) egressive тӧлысьсяньыс (tölyśśańys) тӧлысьяссяньыс (tölyśjasśańys) approximative тӧлысьланьыс (tölyślańys) тӧлысьясланьыс (tölyśjaslańys) terminative тӧлысьӧдзыс (tölyśödźys) тӧлысьясӧдзыс (tölyśjasödźys) prolative I тӧлысьӧдыс (tölyśödys) тӧлысьясӧдыс (tölyśjasödys) II тӧлысьтіыс (tölyśtiys) тӧлысьястіыс (tölyśjastiys) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
First person plural singular plural nominative тӧлысьным (tölyśnym) тӧлысьясным (tölyśjasnym) accusative I* тӧлысьным (tölyśnym) тӧлысьясным (tölyśjasnym) II* тӧлысьнымӧ (tölyśnymö) тӧлысьяснымӧ (tölyśjasnymö) instrumental тӧлысьнаным (tölyśnanym) тӧлысьяснаным (tölyśjasnanym) comitative тӧлысьнымкӧд (tölyśnymköd) тӧлысьяснымкӧд (tölyśjasnymköd) caritive тӧлысьтӧгным (tölyśtögnym) тӧлысьястӧгным (tölyśjastögnym) consecutive тӧлысьнымла (tölyśnymla) тӧлысьяснымла (tölyśjasnymla) genitive тӧлысьнымлӧн (tölyśnymlön) тӧлысьяснымлӧн (tölyśjasnymlön) ablative тӧлысьнымлысь (tölyśnymlyś) тӧлысьяснымлысь (tölyśjasnymlyś) dative тӧлысьнымлы (tölyśnymly) тӧлысьяснымлы (tölyśjasnymly) inessive тӧлысяным (tölyśanym) тӧлысьясаным (tölyśjasanym) elative тӧлысьсьыным (tölyśśynym) тӧлысьяссьыным (tölyśjasśynym) illative тӧлысяным (tölyśanym) тӧлысьясаным (tölyśjasanym) egressive тӧлысьсяньным (tölyśśańnym) тӧлысьяссяньным (tölyśjasśańnym) approximative тӧлысьланьным (tölyślańnym) тӧлысьясланьным (tölyśjaslańnym) terminative тӧлысьӧдзным (tölyśödźnym) тӧлысьясӧдзным (tölyśjasödźnym) prolative I тӧлысьӧдным (tölyśödnym) тӧлысьясӧдным (tölyśjasödnym) II тӧлысьтіным (tölyśtinym) тӧлысьястіным (tölyśjastinym) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Second person plural singular plural nominative тӧлысьныд (tölyśnyd) тӧлысьясныд (tölyśjasnyd) accusative I* тӧлысьныд (tölyśnyd) тӧлысьясныд (tölyśjasnyd) II* тӧлысьнытӧ (tölyśnytö) тӧлысьяснытӧ (tölyśjasnytö) instrumental тӧлысьнаныд (tölyśnanyd) тӧлысьяснаныд (tölyśjasnanyd) comitative тӧлысьныдкӧд (tölyśnydköd) тӧлысьясныдкӧд (tölyśjasnydköd) caritive тӧлысьтӧгныд (tölyśtögnyd) тӧлысьястӧгныд (tölyśjastögnyd) consecutive тӧлысьныдла (tölyśnydla) тӧлысьясныдла (tölyśjasnydla) genitive тӧлысьныдлӧн (tölyśnydlön) тӧлысьясныдлӧн (tölyśjasnydlön) ablative тӧлысьныдлысь (tölyśnydlyś) тӧлысьясныдлысь (tölyśjasnydlyś) dative тӧлысьныдлы (tölyśnydly) тӧлысьясныдлы (tölyśjasnydly) inessive тӧлысяныд (tölyśanyd) тӧлысьясаныд (tölyśjasanyd) elative тӧлысьсьыныд (tölyśśynyd) тӧлысьяссьыныд (tölyśjasśynyd) illative тӧлысяныд (tölyśanyd) тӧлысьясаныд (tölyśjasanyd) egressive тӧлысьсяньныд (tölyśśańnyd) тӧлысьяссяньныд (tölyśjasśańnyd) approximative тӧлысьланьныд (tölyślańnyd) тӧлысьясланьныд (tölyśjaslańnyd) terminative тӧлысьӧдзныд (tölyśödźnyd) тӧлысьясӧдзныд (tölyśjasödźnyd) prolative I тӧлысьӧдныд (tölyśödnyd) тӧлысьясӧдныд (tölyśjasödnyd) II тӧлысьтіныд (tölyśtinyd) тӧлысьястіныд (tölyśjastinyd) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.
Third person plural singular plural nominative тӧлысьныс (tölyśnys) тӧлысьясныс (tölyśjasnys) accusative I* тӧлысьныс (tölyśnys) тӧлысьясныс (tölyśjasnys) II* тӧлысьнысӧ (tölyśnysö) тӧлысьяснысӧ (tölyśjasnysö) instrumental тӧлысьнаныс (tölyśnanys) тӧлысьяснаныс (tölyśjasnanys) comitative тӧлысьнымкӧс (tölyśnymkös) тӧлысьяснымкӧс (tölyśjasnymkös) caritive тӧлысьтӧгныс (tölyśtögnys) тӧлысьястӧгныс (tölyśjastögnys) consecutive тӧлысьнысла (tölyśnysla) тӧлысьяснысла (tölyśjasnysla) genitive тӧлысьныслӧн (tölyśnyslön) тӧлысьясныслӧн (tölyśjasnyslön) ablative тӧлысьныслысь (tölyśnyslyś) тӧлысьясныслысь (tölyśjasnyslyś) dative тӧлысьныслы (tölyśnysly) тӧлысьясныслы (tölyśjasnysly) inessive тӧлысяныс (tölyśanys) тӧлысьясаныс (tölyśjasanys) elative тӧлысьсьыныс (tölyśśynys) тӧлысьяссьыныс (tölyśjasśynys) illative тӧлысяныс (tölyśanys) тӧлысьясаныс (tölyśjasanys) egressive тӧлысьсяньныс (tölyśśańnys) тӧлысьяссяньныс (tölyśjasśańnys) approximative тӧлысьланьныс (tölyślańnys) тӧлысьясланьныс (tölyśjaslańnys) terminative тӧлысьӧдзныс (tölyśödźnys) тӧлысьясӧдзныс (tölyśjasödźnys) prolative I тӧлысьӧдныс (tölyśödnys) тӧлысьясӧдныс (tölyśjasödnys) II тӧлысьтіныс (tölyśtinys) тӧлысьястіныс (tölyśjastinys) *) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Descendants

• → Khanty:
  • Northern Khanty: тыԓǝщ (tyłǝsj) (Kazym)
  • Eastern Khanty: тыԓәс (tyłəs) (Surgut)

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

тӧлысь • (tölyś)

1. elative singular of тӧв (töv, “wind”)

Etymology 3

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

тӧлысь • (tölyś)

1. elative singular of тӧв (töv, “winter”)

References

• Bubrikh, Dmitry V. (1949) Грамматика литературного коми языка [Grammar of the literary Komi language] (in Russian), Leningrad: Zhdanov Leningrad State University, page 10
• Lytkin, V. I., Gulyaev, E. S., editors (1970), “тӧлысь”, in Краткий этимологический словарь коми языка [Brief Etymological Dictionary of the Komi Language]‎^[1] (in Russian), Moscow: Nauka
• L. M. Beznosikova, E. A. Ajbabina, R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 650