изыны
Udmurt
[edit]Etymology
[edit]From Proto-Permic *izni. By surface analysis, из (iz, “stone, rock”) + -ыны (-yny). Cognates include Komi-Zyrian изны (izny), Komi-Permyak изны (izny) and Komi-Yazva изнө (iznå).
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]изыны • (izyny)
Conjugation
[edit]Non-finite conjugation of изыны
— first conjugation (see the appendix)
| Affirmative | Caritive | |||
|---|---|---|---|---|
| Infinitive | изыны (izyny) | – | ||
| Gerund | Past participle | Instrumental1 | изэмен (izemen) | изэмтэен (izemtejen) |
| Elative | изэмысь (izemyś) | изэмтэысь (izemteyś) | ||
| Basic | изса (izsa) | изтэк (iztek) | ||
| Temporal | изку (izku) | – | ||
| Fourth | изтозь (iztoź) | – | ||
| Participles | Present | изӥсь (iziś) | изӥсьтэм (iziśtem) | |
| Past | изэм (izem) | изэмтэ (izemte) | ||
| Future | изоно (izono) | изонтэм (izontem) | ||
| Deverbal | изон (izon) | – | ||
| 1Instrumental past participle gerund are preferred in literary Udmurt. | ||||
Finite conjugation of изыны — first conjugation (see the appendix)
| Person | Singular | Plural | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd | |||
| Positive | Present | изӥсько (iziśko) | изӥськод (iziśkod) | изэ (ize) | изӥськомы (iziśkomy) | изӥськоды (iziśkody) | изо (izo) | |
| Future | изо (izo) | изод (izod) | изоз (izoz) | изомы (izomy) | изоды (izody) | изозы (izozy) | ||
| Past | Preterite I | изэ (ize) | изэд (ized) | изэз (izez) | изэм (izem), изэмы (izemy) | изэды (izedy) | изэзы (izezy) | |
| Preterite II | изӥськем (iziśkem) | изэмэд (izemed) | изэм (izem) | изӥськеммы (iziśkemmy) | изӥллямды (izilľamdy) | изӥллям (izilľam), изӥллямзы (izilľamzy) | ||
| Conditional | изсал (izsal) | изсалыд (izsalyd) | изсал (izsal), изсалыз (izsalyz) | изсалмы (izsalmy) | изсалды (izsaldy) | изсалзы (izsalzy) | ||
| Imperative | – | из (iz) | – | – | изэ (ize), изэлэ (izele) | – | ||
| Auxiliary | Pluperfect I | preterite I of изыны + вал (val) | ||||||
| Pluperfect II | third person singular preterite II of изыны + possessive suffixes + вал (val), or preterite II of изыны + вылэм (vylem) | |||||||
| Durative preterite | present of изыны + вал (val)/вылэм (vylem) | |||||||
| Frequentative preterite | future of изыны + вал (val)/вылэм (vylem) | |||||||
| Negative | Present | уг изӥськы | уд изӥськы | уг изы | ум изӥськэ | уд изӥськэ | уг изо | |
| Future | уг из, изы | уд из, изы | уз из, изы | ум изэ | уд изэ | уз изэ | ||
| Past | Preterite I | ӧй изы | ӧд изы | ӧз изы | ӧм изэ | ӧд изэ | ӧз изэ | |
| Preterite II | изӥськымтэе (iziśkymteje) | изымтэед (izymtejed) | изымтэ (izymte) | изӥськымтэмы (iziśkymtemy) | изӥллямтэды (izilľamtedy) | изэллямтэ (izelľamte) | ||
| ӧвӧл изэ (ize) | ӧвӧл изэд (ized) | ӧвӧл изэз (izez) | ӧвӧл изэм (izem), изэмы (izemy) | ӧвӧл изэды (izedy) | ӧвӧл изэзы (izezy) | |||
| Conditional | ӧй (öj) + positive conditional of изыны | |||||||
| Imperative | эн (en) + positive imperative of изыны | |||||||
| Auxiliary | Pluperfect I | negative preterite I of изыны + вал (val) | ||||||
| Pluperfect II | third person positive singular preterite II of изыны + -мтэ- (-mte-) + possessive suffixes + вал (val), or positive preterite II of изыны + -мтэ- (-mte-) + вылэм (vylem) | |||||||
| Durative preterite | уг/уд/уг/ум/уд/уг + positive durative preterite of изыны | |||||||
| Frequentative preterite | уг/уд/уг/ум/уд/уг + positive frequentative preterite of изыны | |||||||
References
[edit]- L. E. Kirillova, L. L. Karpova, editors (2008), “изыны”, in Удмурт-ӟуч кыллюкам [Udmurt-Russian dictionary], Izhevsk: Удмуртский институт истории, языка и литературы УрО РАН, →ISBN, page 250
- T. V. Voronova, T. A. Poyarkova, editor (2012), Удмурт-ӟуч, ӟуч-удмурт кыллюкам [Udmurt-Russian, Russian-Udmurt dictionary] (overall work in Russian), Izhevsk: Книжное издательство «Удмуртия», →ISBN, page 28
- Yrjö Wichmann, Toivo Emil Uotila (1987) Mikko Korhonen, editor, Wotjakischer Wortschatz [Votyak Vocabulary] (Lexica Societatis Fenno-Ugricae; Volume 21) (overall work in German), Helsinki: Suomalais-ugrilainen Seura, →ISBN, →ISSN, page 68