гырыны
Jump to navigation
Jump to search
Udmurt
[edit]Etymology
[edit]From геры (gery, “plough”) + -ыны (-yny). Cognates include Komi-Zyrian гӧрны (görny).
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]гырыны • (gyryny)
- to plough
Conjugation
[edit]Non-finite conjugation of гырыны
— first conjugation (see the appendix)
| Affirmative | Caritive | |||
|---|---|---|---|---|
| Infinitive | гырыны (gyryny) | – | ||
| Gerund | Past participle | Instrumental1 | гыремен (gyremen) | гыремтэен (gyremtejen) |
| Elative | гыремысь (gyremyś) | гыремтэысь (gyremteyś) | ||
| Basic | гырса (gyrsa) | гыртэк (gyrtek) | ||
| Temporal | гырку (gyrku) | – | ||
| Fourth | гыртозь (gyrtoź) | – | ||
| Participles | Present | гырись (gyriś) | гырисьтэм (gyriśtem) | |
| Past | гырем (gyrem) | гыремтэ (gyremte) | ||
| Future | гыроно (gyrono) | гыронтэм (gyrontem) | ||
| Deverbal | гырон (gyron) | – | ||
| 1Instrumental past participle gerund are preferred in literary Udmurt. | ||||
Finite conjugation of гырыны — first conjugation (see the appendix)
| Person | Singular | Plural | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd | |||
| Positive | Present | гырисько (gyriśko) | гыриськод (gyriśkod) | гыре (gyre) | гыриськомы (gyriśkomy) | гыриськоды (gyriśkody) | гыро (gyro) | |
| Future | гыро (gyro) | гырод (gyrod) | гыроз (gyroz) | гыромы (gyromy) | гыроды (gyrody) | гырозы (gyrozy) | ||
| Past | Preterite I | гыре (gyre) | гыред (gyred) | гырез (gyrez) | гырем (gyrem), гыремы (gyremy) | гыреды (gyredy) | гырезы (gyrezy) | |
| Preterite II | гыриськем (gyriśkem) | гыремэд (gyremed) | гырем (gyrem) | гыриськеммы (gyriśkemmy) | гыриллямды (gyrilľamdy) | гыриллям (gyrilľam), гыриллямзы (gyrilľamzy) | ||
| Conditional | гырсал (gyrsal) | гырсалыд (gyrsalyd) | гырсал (gyrsal), гырсалыз (gyrsalyz) | гырсалмы (gyrsalmy) | гырсалды (gyrsaldy) | гырсалзы (gyrsalzy) | ||
| Imperative | – | гыр (gyr) | – | – | гыре (gyre), гырелэ (gyrele) | – | ||
| Auxiliary | Pluperfect I | preterite I of гырыны + вал (val) | ||||||
| Pluperfect II | third person singular preterite II of гырыны + possessive suffixes + вал (val), or preterite II of гырыны + вылэм (vylem) | |||||||
| Durative preterite | present of гырыны + вал (val)/вылэм (vylem) | |||||||
| Frequentative preterite | future of гырыны + вал (val)/вылэм (vylem) | |||||||
| Negative | Present | уг гыриськы | уд гыриськы | уг гыры | ум гыриськэ | уд гыриськэ | уг гыро | |
| Future | уг гыр, гыры | уд гыр, гыры | уз гыр, гыры | ум гыре | уд гыре | уз гыре | ||
| Past | Preterite I | ӧй гыры | ӧд гыры | ӧз гыры | ӧм гыре | ӧд гыре | ӧз гыре | |
| Preterite II | гыриськымтэе (gyriśkymteje) | гырымтэед (gyrymtejed) | гырымтэ (gyrymte) | гыриськымтэмы (gyriśkymtemy) | гыриллямтэды (gyrilľamtedy) | гыреллямтэ (gyrelľamte) | ||
| ӧвӧл гыре (gyre) | ӧвӧл гыред (gyred) | ӧвӧл гырез (gyrez) | ӧвӧл гырем (gyrem), гыремы (gyremy) | ӧвӧл гыреды (gyredy) | ӧвӧл гырезы (gyrezy) | |||
| Conditional | ӧй (öj) + positive conditional of гырыны | |||||||
| Imperative | эн (en) + positive imperative of гырыны | |||||||
| Auxiliary | Pluperfect I | negative preterite I of гырыны + вал (val) | ||||||
| Pluperfect II | third person positive singular preterite II of гырыны + -мтэ- (-mte-) + possessive suffixes + вал (val), or positive preterite II of гырыны + -мтэ- (-mte-) + вылэм (vylem) | |||||||
| Durative preterite | уг/уд/уг/ум/уд/уг + positive durative preterite of гырыны | |||||||
| Frequentative preterite | уг/уд/уг/ум/уд/уг + positive frequentative preterite of гырыны | |||||||
References
[edit]- L. E. Kirillova, L. L. Karpova, editors (2008), “гырыны”, in Удмурт-ӟуч кыллюкам [Udmurt-Russian dictionary], Izhevsk: Удмуртский институт истории, языка и литературы УрО РАН, →ISBN, page 178
- T. V. Voronova, T. A. Poyarkova, editor (2012), Удмурт-ӟуч, ӟуч-удмурт кыллюкам [Udmurt-Russian, Russian-Udmurt dictionary] (overall work in Russian), Izhevsk: Книжное издательство «Удмуртия», →ISBN, page 22
- Yrjö Wichmann, Toivo Emil Uotila (1987) Mikko Korhonen, editor, Wotjakischer Wortschatz [Votyak Vocabulary] (Lexica Societatis Fenno-Ugricae; Volume 21) (overall work in German), Helsinki: Suomalais-ugrilainen Seura, →ISBN, →ISSN, page 59