źmija

See also: zmija, żmija, Żmija, and żmiją

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *zmьjà.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ʑmija/
• IPA^(key): (15^th CE) /ʑmija/

Noun

źmija f

1. (attested in Lesser Poland) adder, viper

   Synonyms: gad, wrzecienica, źmij

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 57, 4:

     Roserdze gim podlug podobenstwa wøszowego, iaco zmye gluchey (aspidis surdae) y zacyskaiøczey vszi swoie

     [Rosierdzie jim podług podobieństwa wężowego, jako źmije głuchej (aspidis surdae) i zaciskającej uszy swoje]

2. (Christianity, derogatory) viper (Satan)
   • 1981-2001 [XV p. post.], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume IV, page 166:

     Nullus immundus est ovis Cristi, sed dyaboli, qui dicitur szmyą

     [Nullus immundus est ovis Cristi, sed dyaboli, qui dicitur źmija]

Descendants

• Polish: żmija
• Silesian: żmija

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “(żmija) źmija”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN