śrzebro

Old Polish

Alternative forms

• jrzebro, strzebro, śrebro

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *sьrebrȍ.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɕr̝ɛːbrɔ/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɕr̝ebrɔ/

Noun

śrzebro n

1. (attested in Lesser Poland) silver (lustrous, white, metallic element)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 11, 7:

     Srzebro (argentum) ognem wiplawono, trzicrocz skuszono, oczisczono sedmcrocz

     [Śrzebro (argentum) ogniem wypławiono, trzykroć skuszono, oczyszczono siedmkroć]

   1. (attested in Lesser Poland) silver coins
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 118, 72:

        Dobrze mne zakon vst twogych nad tyszøczy zlota y srzebra (argenti)

        [Dobrze mnie zakon ust twojich nad tysięcy złota i śrzebra (argenti)]

   2. (attested in Lesser Poland) object made of silver
      • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[3], page 77:

        Iozepha szą czczyly yako pyastona tego dzyeczyatka mylego a daly szą yemv dary ode zrebra (ex argento) nadobne

        [Jozefa są czcili jako piastona tego dzieciątka miłego a dali są jemu dary ode śrebra (ex argento) nadobne]

      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[4], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 104, 36:

        Wywyodl ye se szrzebrem (cum argento) y se zlotem

        [Wywiodł je se śrzebrem (cum argento) i se złotem]

   3. (attested in Greater Poland) object decorated with silver
      • 1967 [1432], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 1424, Kościan:

        Ysze pan Stanislaw... szastawyl schubą, thobolą, ... deką srzebrem oprawonø

        [Iże pan Stanisław... zastawił szubę, tobołę, ... dekę śrzebrem oprawioną]

Derived terms

nouns

• srebro czynione
• srebro czyste
• żywe srebro

 

Related terms

• śrzebrzny

 

Descendants

• Polish: srebro, srybło (Central Greater Poland), śrybło (Far Masovian)
  • → Belarusian: срэ́бра (srébra)
  • → Ukrainian: срі́бло (sríblo)
• Silesian: strzybło, strzybro

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “(srebro) jrzebro, strzebro, śrebro, śrzebro”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN