ñuñu

Quechua

Noun

ñuñu

1. breast (milk producing organ)
2. udder

Declension

declension of ñuñu

	singular	plural
nominative	ñuñu	ñuñukuna
accusative	ñuñuta	ñuñukunata
dative	ñuñuman	ñuñukunaman
genitive	ñuñup	ñuñukunap
locative	ñuñupi	ñuñukunapi
terminative	ñuñukama	ñuñukunakama
ablative	ñuñumanta	ñuñukunamanta
instrumental	ñuñuwan	ñuñukunawan
comitative	ñuñuntin	ñuñukunantin
abessive	ñuñunnaq	ñuñukunannaq
comparative	ñuñuhina	ñuñukunahina
causative	ñuñurayku	ñuñukunarayku
benefactive	ñuñupaq	ñuñukunapaq
associative	ñuñupura	ñuñukunapura
distributive	ñuñunka	ñuñukunanka
exclusive	ñuñulla	ñuñukunalla

possessive forms of ñuñu

ñuqap - first-person singular

ñuqap (my)	singular	plural
nominative	ñuñuy	ñuñuykuna
accusative	ñuñuyta	ñuñuykunata
dative	ñuñuyman	ñuñuykunaman
genitive	ñuñuypa	ñuñuykunap
locative	ñuñuypi	ñuñuykunapi
terminative	ñuñuykama	ñuñuykunakama
ablative	ñuñuymanta	ñuñuykunamanta
instrumental	ñuñuywan	ñuñuykunawan
comitative	ñuñuynintin	ñuñuykunantin
abessive	ñuñuyninnaq	ñuñuykunannaq
comparative	ñuñuyhina	ñuñuykunahina
causative	ñuñuyrayku	ñuñuykunarayku
benefactive	ñuñuypaq	ñuñuykunapaq
associative	ñuñuypura	ñuñuykunapura
distributive	ñuñuyninka	ñuñuykunanka
exclusive	ñuñuylla	ñuñuykunalla

qampa - second-person singular

qampa (your)	singular	plural
nominative	ñuñuyki	ñuñuykikuna
accusative	ñuñuykita	ñuñuykikunata
dative	ñuñuykiman	ñuñuykikunaman
genitive	ñuñuykipa	ñuñuykikunap
locative	ñuñuykipi	ñuñuykikunapi
terminative	ñuñuykikama	ñuñuykikunakama
ablative	ñuñuykimanta	ñuñuykikunamanta
instrumental	ñuñuykiwan	ñuñuykikunawan
comitative	ñuñuykintin	ñuñuykikunantin
abessive	ñuñuykinnaq	ñuñuykikunannaq
comparative	ñuñuykihina	ñuñuykikunahina
causative	ñuñuykirayku	ñuñuykikunarayku
benefactive	ñuñuykipaq	ñuñuykikunapaq
associative	ñuñuykipura	ñuñuykikunapura
distributive	ñuñuykinka	ñuñuykikunanka
exclusive	ñuñuykilla	ñuñuykikunalla

paypa - third-person singular

paypa (his/her/its)	singular	plural
nominative	ñuñun	ñuñunkuna
accusative	ñuñunta	ñuñunkunata
dative	ñuñunman	ñuñunkunaman
genitive	ñuñunpa	ñuñunkunap
locative	ñuñunpi	ñuñunkunapi
terminative	ñuñunkama	ñuñunkunakama
ablative	ñuñunmanta	ñuñunkunamanta
instrumental	ñuñunwan	ñuñunkunawan
comitative	ñuñunintin	ñuñunkunantin
abessive	ñuñunninnaq	ñuñunkunannaq
comparative	ñuñunhina	ñuñunkunahina
causative	ñuñunrayku	ñuñunkunarayku
benefactive	ñuñunpaq	ñuñunkunapaq
associative	ñuñunpura	ñuñunkunapura
distributive	ñuñuninka	ñuñunkunanka
exclusive	ñuñunlla	ñuñunkunalla

ñuqanchikpa - first-person inclusive plural

ñuqanchikpa (our(incl))	singular	plural
nominative	ñuñunchik	ñuñunchikkuna
accusative	ñuñunchikta	ñuñunchikkunata
dative	ñuñunchikman	ñuñunchikkunaman
genitive	ñuñunchikpa	ñuñunchikkunap
locative	ñuñunchikpi	ñuñunchikkunapi
terminative	ñuñunchikkama	ñuñunchikkunakama
ablative	ñuñunchikmanta	ñuñunchikkunamanta
instrumental	ñuñunchikwan	ñuñunchikkunawan
comitative	ñuñunchiknintin	ñuñunchikkunantin
abessive	ñuñunchikninnaq	ñuñunchikkunannaq
comparative	ñuñunchikhina	ñuñunchikkunahina
causative	ñuñunchikrayku	ñuñunchikkunarayku
benefactive	ñuñunchikpaq	ñuñunchikkunapaq
associative	ñuñunchikpura	ñuñunchikkunapura
distributive	ñuñunchikninka	ñuñunchikkunanka
exclusive	ñuñunchiklla	ñuñunchikkunalla

ñuqaykup - first-person exclusive plural

ñuqaykup (our(excl))	singular	plural
nominative	ñuñuyku	ñuñuykukuna
accusative	ñuñuykuta	ñuñuykukunata
dative	ñuñuykuman	ñuñuykukunaman
genitive	ñuñuykupa	ñuñuykukunap
locative	ñuñuykupi	ñuñuykukunapi
terminative	ñuñuykukama	ñuñuykukunakama
ablative	ñuñuykumanta	ñuñuykukunamanta
instrumental	ñuñuykuwan	ñuñuykukunawan
comitative	ñuñuykuntin	ñuñuykukunantin
abessive	ñuñuykunnaq	ñuñuykukunannaq
comparative	ñuñuykuhina	ñuñuykukunahina
causative	ñuñuykurayku	ñuñuykukunarayku
benefactive	ñuñuykupaq	ñuñuykukunapaq
associative	ñuñuykupura	ñuñuykukunapura
distributive	ñuñuykunka	ñuñuykukunanka
exclusive	ñuñuykulla	ñuñuykukunalla

qamkunap - second-person plural

qamkunap (your(pl))	singular	plural
nominative	ñuñuykichik	ñuñuykichikkuna
accusative	ñuñuykichikta	ñuñuykichikkunata
dative	ñuñuykichikman	ñuñuykichikkunaman
genitive	ñuñuykichikpa	ñuñuykichikkunap
locative	ñuñuykichikpi	ñuñuykichikkunapi
terminative	ñuñuykichikkama	ñuñuykichikkunakama
ablative	ñuñuykichikmanta	ñuñuykichikkunamanta
instrumental	ñuñuykichikwan	ñuñuykichikkunawan
comitative	ñuñuykichiknintin	ñuñuykichikkunantin
abessive	ñuñuykichikninnaq	ñuñuykichikkunannaq
comparative	ñuñuykichikhina	ñuñuykichikkunahina
causative	ñuñuykichikrayku	ñuñuykichikkunarayku
benefactive	ñuñuykichikpaq	ñuñuykichikkunapaq
associative	ñuñuykichikpura	ñuñuykichikkunapura
distributive	ñuñuykichikninka	ñuñuykichikkunanka
exclusive	ñuñuykichiklla	ñuñuykichikkunalla

paykunap - third-person plural

paykunap (their)	singular	plural
nominative	ñuñunku	ñuñunkukuna
accusative	ñuñunkuta	ñuñunkukunata
dative	ñuñunkuman	ñuñunkukunaman
genitive	ñuñunkupa	ñuñunkukunap
locative	ñuñunkupi	ñuñunkukunapi
terminative	ñuñunkukama	ñuñunkukunakama
ablative	ñuñunkumanta	ñuñunkukunamanta
instrumental	ñuñunkuwan	ñuñunkukunawan
comitative	ñuñunkuntin	ñuñunkukunantin
abessive	ñuñunkunnaq	ñuñunkukunannaq
comparative	ñuñunkuhina	ñuñunkukunahina
causative	ñuñunkurayku	ñuñunkukunarayku
benefactive	ñuñunkupaq	ñuñunkukunapaq
associative	ñuñunkupura	ñuñunkukunapura
distributive	ñuñunkunka	ñuñunkukunanka
exclusive	ñuñunkulla	ñuñunkukunalla

Derived terms

• ñuñuchiy

Teposcolula Mixtec

Etymology

Cognate with Chayuco Mixtec ñuñu, San Juan Colorado Mixtec ñùñù, Yosondúa Mixtec ñuñu.

Noun

ñuñu

1. bee

References

• Alvarado, Francisco de (1593) Vocabulario en lengua misteca (in Spanish), Mexico: En casa de Pedro Balli, page 2v: “Abeja de miel. ñuñu.”

Yosondúa Mixtec

Noun

ñuñu

1. bee

References

• Beaty de Farris, Kathryn, et al. (2012) Diccionario básico del mixteco de Yosondúa, Oaxaca (Serie de vocabularios y diccionarios indígenas “Mariano Silva y Aceves”; 46)‎^[1] (in Spanish), third edition, Instituto Lingüístico de Verano, A.C.