wañuchiy

Quechua

Etymology

From wañuy +‎ -chi (causative suffix) +‎ -y.

Noun

wañuchiy

1. killing, murder, massacre

Declension

declension of wañuchiy

	singular	plural
nominative	wañuchiy	wañuchiykuna
accusative	wañuchiyta	wañuchiykunata
dative	wañuchiyman	wañuchiykunaman
genitive	wañuchiypa	wañuchiykunap
locative	wañuchiypi	wañuchiykunapi
terminative	wañuchiykama	wañuchiykunakama
ablative	wañuchiymanta	wañuchiykunamanta
instrumental	wañuchiywan	wañuchiykunawan
comitative	wañuchiynintin	wañuchiykunantin
abessive	wañuchiyninnaq	wañuchiykunannaq
comparative	wañuchiyhina	wañuchiykunahina
causative	wañuchiyrayku	wañuchiykunarayku
benefactive	wañuchiypaq	wañuchiykunapaq
associative	wañuchiypura	wañuchiykunapura
distributive	wañuchiyninka	wañuchiykunanka
exclusive	wañuchiylla	wañuchiykunalla

possessive forms of wañuchiy

ñuqap - first-person singular

ñuqap (my)	singular	plural
nominative	wañuchiyniy	wañuchiyniykuna
accusative	wañuchiyniyta	wañuchiyniykunata
dative	wañuchiyniyman	wañuchiyniykunaman
genitive	wañuchiyniypa	wañuchiyniykunap
locative	wañuchiyniypi	wañuchiyniykunapi
terminative	wañuchiyniykama	wañuchiyniykunakama
ablative	wañuchiyniymanta	wañuchiyniykunamanta
instrumental	wañuchiyniywan	wañuchiyniykunawan
comitative	wañuchiyniynintin	wañuchiyniykunantin
abessive	wañuchiyniyninnaq	wañuchiyniykunannaq
comparative	wañuchiyniyhina	wañuchiyniykunahina
causative	wañuchiyniyrayku	wañuchiyniykunarayku
benefactive	wañuchiyniypaq	wañuchiyniykunapaq
associative	wañuchiyniypura	wañuchiyniykunapura
distributive	wañuchiyniyninka	wañuchiyniykunanka
exclusive	wañuchiyniylla	wañuchiyniykunalla

qampa - second-person singular

qampa (your)	singular	plural
nominative	wañuchiyniyki	wañuchiyniykikuna
accusative	wañuchiyniykita	wañuchiyniykikunata
dative	wañuchiyniykiman	wañuchiyniykikunaman
genitive	wañuchiyniykipa	wañuchiyniykikunap
locative	wañuchiyniykipi	wañuchiyniykikunapi
terminative	wañuchiyniykikama	wañuchiyniykikunakama
ablative	wañuchiyniykimanta	wañuchiyniykikunamanta
instrumental	wañuchiyniykiwan	wañuchiyniykikunawan
comitative	wañuchiyniykintin	wañuchiyniykikunantin
abessive	wañuchiyniykinnaq	wañuchiyniykikunannaq
comparative	wañuchiyniykihina	wañuchiyniykikunahina
causative	wañuchiyniykirayku	wañuchiyniykikunarayku
benefactive	wañuchiyniykipaq	wañuchiyniykikunapaq
associative	wañuchiyniykipura	wañuchiyniykikunapura
distributive	wañuchiyniykinka	wañuchiyniykikunanka
exclusive	wañuchiyniykilla	wañuchiyniykikunalla

paypa - third-person singular

paypa (his/her/its)	singular	plural
nominative	wañuchiynin	wañuchiyninkuna
accusative	wañuchiyninta	wañuchiyninkunata
dative	wañuchiyninman	wañuchiyninkunaman
genitive	wañuchiyninpa	wañuchiyninkunap
locative	wañuchiyninpi	wañuchiyninkunapi
terminative	wañuchiyninkama	wañuchiyninkunakama
ablative	wañuchiyninmanta	wañuchiyninkunamanta
instrumental	wañuchiyninwan	wañuchiyninkunawan
comitative	wañuchiyninintin	wañuchiyninkunantin
abessive	wañuchiyninninnaq	wañuchiyninkunannaq
comparative	wañuchiyninhina	wañuchiyninkunahina
causative	wañuchiyninrayku	wañuchiyninkunarayku
benefactive	wañuchiyninpaq	wañuchiyninkunapaq
associative	wañuchiyninpura	wañuchiyninkunapura
distributive	wañuchiynininka	wañuchiyninkunanka
exclusive	wañuchiyninlla	wañuchiyninkunalla

ñuqanchikpa - first-person inclusive plural

ñuqanchikpa (our(incl))	singular	plural
nominative	wañuchiyninchik	wañuchiyninchikkuna
accusative	wañuchiyninchikta	wañuchiyninchikkunata
dative	wañuchiyninchikman	wañuchiyninchikkunaman
genitive	wañuchiyninchikpa	wañuchiyninchikkunap
locative	wañuchiyninchikpi	wañuchiyninchikkunapi
terminative	wañuchiyninchikkama	wañuchiyninchikkunakama
ablative	wañuchiyninchikmanta	wañuchiyninchikkunamanta
instrumental	wañuchiyninchikwan	wañuchiyninchikkunawan
comitative	wañuchiyninchiknintin	wañuchiyninchikkunantin
abessive	wañuchiyninchikninnaq	wañuchiyninchikkunannaq
comparative	wañuchiyninchikhina	wañuchiyninchikkunahina
causative	wañuchiyninchikrayku	wañuchiyninchikkunarayku
benefactive	wañuchiyninchikpaq	wañuchiyninchikkunapaq
associative	wañuchiyninchikpura	wañuchiyninchikkunapura
distributive	wañuchiyninchikninka	wañuchiyninchikkunanka
exclusive	wañuchiyninchiklla	wañuchiyninchikkunalla

ñuqaykup - first-person exclusive plural

ñuqaykup (our(excl))	singular	plural
nominative	wañuchiyniyku	wañuchiyniykukuna
accusative	wañuchiyniykuta	wañuchiyniykukunata
dative	wañuchiyniykuman	wañuchiyniykukunaman
genitive	wañuchiyniykupa	wañuchiyniykukunap
locative	wañuchiyniykupi	wañuchiyniykukunapi
terminative	wañuchiyniykukama	wañuchiyniykukunakama
ablative	wañuchiyniykumanta	wañuchiyniykukunamanta
instrumental	wañuchiyniykuwan	wañuchiyniykukunawan
comitative	wañuchiyniykuntin	wañuchiyniykukunantin
abessive	wañuchiyniykunnaq	wañuchiyniykukunannaq
comparative	wañuchiyniykuhina	wañuchiyniykukunahina
causative	wañuchiyniykurayku	wañuchiyniykukunarayku
benefactive	wañuchiyniykupaq	wañuchiyniykukunapaq
associative	wañuchiyniykupura	wañuchiyniykukunapura
distributive	wañuchiyniykunka	wañuchiyniykukunanka
exclusive	wañuchiyniykulla	wañuchiyniykukunalla

qamkunap - second-person plural

qamkunap (your(pl))	singular	plural
nominative	wañuchiyniykichik	wañuchiyniykichikkuna
accusative	wañuchiyniykichikta	wañuchiyniykichikkunata
dative	wañuchiyniykichikman	wañuchiyniykichikkunaman
genitive	wañuchiyniykichikpa	wañuchiyniykichikkunap
locative	wañuchiyniykichikpi	wañuchiyniykichikkunapi
terminative	wañuchiyniykichikkama	wañuchiyniykichikkunakama
ablative	wañuchiyniykichikmanta	wañuchiyniykichikkunamanta
instrumental	wañuchiyniykichikwan	wañuchiyniykichikkunawan
comitative	wañuchiyniykichiknintin	wañuchiyniykichikkunantin
abessive	wañuchiyniykichikninnaq	wañuchiyniykichikkunannaq
comparative	wañuchiyniykichikhina	wañuchiyniykichikkunahina
causative	wañuchiyniykichikrayku	wañuchiyniykichikkunarayku
benefactive	wañuchiyniykichikpaq	wañuchiyniykichikkunapaq
associative	wañuchiyniykichikpura	wañuchiyniykichikkunapura
distributive	wañuchiyniykichikninka	wañuchiyniykichikkunanka
exclusive	wañuchiyniykichiklla	wañuchiyniykichikkunalla

paykunap - third-person plural

paykunap (their)	singular	plural
nominative	wañuchiyninku	wañuchiyninkukuna
accusative	wañuchiyninkuta	wañuchiyninkukunata
dative	wañuchiyninkuman	wañuchiyninkukunaman
genitive	wañuchiyninkupa	wañuchiyninkukunap
locative	wañuchiyninkupi	wañuchiyninkukunapi
terminative	wañuchiyninkukama	wañuchiyninkukunakama
ablative	wañuchiyninkumanta	wañuchiyninkukunamanta
instrumental	wañuchiyninkuwan	wañuchiyninkukunawan
comitative	wañuchiyninkuntin	wañuchiyninkukunantin
abessive	wañuchiyninkunnaq	wañuchiyninkukunannaq
comparative	wañuchiyninkuhina	wañuchiyninkukunahina
causative	wañuchiyninkurayku	wañuchiyninkukunarayku
benefactive	wañuchiyninkupaq	wañuchiyninkukunapaq
associative	wañuchiyninkupura	wañuchiyninkukunapura
distributive	wañuchiyninkunka	wañuchiyninkukunanka
exclusive	wañuchiyninkulla	wañuchiyninkukunalla

Verb

wañuchiy

1. (transitive) to kill, murder
2. (transitive) to turn off

Conjugation

    Conjugation of wañuchiy

infinitive			wañuchiy
agentive			wañuchiq
present participle			wañuchispa
past participle			wañuchisqa
future participle			wañuchina
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person inclusive	1st person exclusive	2nd person	3rd person
indicative		ñuqa	qam	pay	ñuqanchik	ñuqayku	qamkuna	paykuna
	present	wañuchini	wañuchinki	wañuchin	wañuchinchik	wañuchiyku	wañuchinkichik	wañuchinku
	past (experienced)	wañuchirqani	wañuchirqanki	wañuchirqan	wañuchirqanchik	wañuchirqaniku	wañuchirqankichik	wañuchirqanku
	past (reported)	wañuchisqani	wañuchisqanki	wañuchisqan	wañuchisqanchik	wañuchisqaniku	wañuchisqankichik	wañuchisqanku
	future	wañuchisaq	wañuchinki	wañuchinqa	wañuchisunchik	wañuchisaqku	wañuchinkichik	wañuchinqaku
imperative		—	qam	pay	—	—	qamkuna	paykuna
	affirmative		wañuchiy	wañuchichun			wañuchiychik	wañuchichunku
	negative		ama wañuchiychu	ama wañuchichunchu			ama wañuchiychikchu	ama wañuchichunkuchu

See also

• wañuy