pamięć

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *pàmę̄tь. First attested in the 14th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /pamjæ̃t͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /pamjæ̃t͡ɕ/

Noun

[edit]

pamięć f (diminutive pamiątka)

  1. (attested in Lesser Poland) memory (record of a thing or an event stored in the brain)
    • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[1], Krakow, page 173b:
      A chocz gest ogon? Gedno pamøcz smercy!
      [A coć jest ogon? Jedno pamięć śmierci!]
    • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 143v:
      Memoria vlg. pamyącz
      [Memoria vlg. pamięć]
    • End of the 15th century, Wokabularz petersburski I, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.Q.ch.XVI.33, page 7:
      Memoria pam[ię]cz
      [Memoria pam[ię]ć]
  2. (in the plural) history; chronicles
    • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 52:
      Commentariis w pamyanczach (et inventum est in Ecbatanis... volumen unum talisque scriptus erat in eo commentarius I Esdr 6, 2)
      [Commentariis w pamięciach (et inventum est in Ecbatanis... volumen unum talisque scriptus erat in eo commentarius I Esdr 6, 2)]

Derived terms

[edit]
adjectives
adverbs
prepositions
verbs
[edit]
adjectives
adverbs
nouns

Descendants

[edit]
  • Polish: pamięć
  • Silesian: pamiyńć

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “pamięć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “pamięć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “pamięć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “pamięć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “pamięć”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

[edit]
Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish pamięć. Sense 3 is a semantic loan from English memory.

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio 1:(file)
  • Audio 2:(file)
  • Rhymes: -amjɛɲt͡ɕ
  • Syllabification: pa‧mięć

Noun

[edit]

pamięć f (related adjective pamięciowy)

  1. (uncountable) memory (ability of the brain to record information or impressions with the facility of recalling them later at will)
    z pamięcifrom memory
  2. (uncountable) memory (record of a thing or an event stored in the brain) [with genitive or o (+ locative) ‘of whom/what’]
    Synonym: wspomnienie
  3. (countable, computing) memory (part of a computer that stores variable executable code or data (RAM) or unalterable executable code or default data (ROM))
  4. (archaic) consciousness
    Synonyms: przytomność, świadomość
  5. (obsolete) thought; attention; care
  6. (obsolete) mark, trace (that which is left behind so as to be remembered)
  7. (obsolete) remembering; memorizing
  8. (Middle Polish) written record of what one needs to remember
  9. (Middle Polish) A type of ring worn around one's finger.
  10. (Middle Polish) memory; Further details are uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon[2], page 215b:
      Memoriale, pro Monumento, Znák pámiątki cziyey/ też pámięć.
      [Memoriale, pro Monumento, Znak pamiątki czyjej/ też pamięć.]

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]
adjectives
adverb
interjections
nouns
phrases
verbs
verbs

Further reading

[edit]
  • pamięć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pamięć in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pamięć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Paweł Kupiszewski (26.11.2019) “PAMIĘĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pamięć”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “pamięć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pamięć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 27
  • Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “pamięć”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN