pamięć
Jump to navigation
Jump to search
Old Polish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Proto-Slavic *pàmę̄tь. First attested in the 14th century.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]pamięć f (diminutive pamiątka)
- (attested in Lesser Poland) memory (record of a thing or an event stored in the brain)
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[1], Krakow, page 173b:
- A chocz gest ogon? Gedno pamøcz smercy!
- [A coć jest ogon? Jedno pamięć śmierci!]
- 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 143v:
- Memoria vlg. pamyącz
- [Memoria vlg. pamięć]
- End of the 15th century, Wokabularz petersburski I, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.Q.ch.XVI.33, page 7:
- Memoria pam[ię]cz
- [Memoria pam[ię]ć]
- (in the plural) history; chronicles
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 52:
- Commentariis w pamyanczach (et inventum est in Ecbatanis... volumen unum talisque scriptus erat in eo commentarius I Esdr 6, 2)
- [Commentariis w pamięciach (et inventum est in Ecbatanis... volumen unum talisque scriptus erat in eo commentarius I Esdr 6, 2)]
Derived terms
[edit]adjectives
adverbs
prepositions
verbs
- mieć pamięć impf
- pamiętać impf
- uczynić pamięć pf, czynić pamięć impf
- wrócić się w pamięć pf
- wziąć na pamięć pf
Related terms
[edit]adjectives
adverbs
nouns
Descendants
[edit]References
[edit]- Boryś, Wiesław (2005) “pamięć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “pamięć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “pamięć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “pamięć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “pamięć”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Polish pamięć. Sense 3 is a semantic loan from English memory.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]pamięć f (related adjective pamięciowy)
- (uncountable) memory (ability of the brain to record information or impressions with the facility of recalling them later at will)
- z pamięci ― from memory
- (uncountable) memory (record of a thing or an event stored in the brain) [with genitive or o (+ locative) ‘of whom/what’]
- Synonym: wspomnienie
- (countable, computing) memory (part of a computer that stores variable executable code or data (RAM) or unalterable executable code or default data (ROM))
- (archaic) consciousness
- Synonyms: przytomność, świadomość
- (obsolete) thought; attention; care
- (obsolete) mark, trace (that which is left behind so as to be remembered)
- (obsolete) remembering; memorizing
- (Middle Polish) written record of what one needs to remember
- (Middle Polish) A type of ring worn around one's finger.
- (Middle Polish) memory; Further details are uncertain.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon[2], page 215b:
- Memoriale, pro Monumento, Znák pámiątki cziyey/ też pámięć.
- [Memoriale, pro Monumento, Znak pamiątki czyjej/ też pamięć.]
Declension
[edit]Declension of pamięć
Derived terms
[edit]adjectives
adverb
interjections
nouns
phrases
verbs
- pamiętać impf
verbs
- mieć świeżo w pamięci impf
- sięgnąć pamięcią pf, sięgać pamięcią impf
- utkwić w pamięci pf, tkwić w pamięci impf
Further reading
[edit]- pamięć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- pamięć in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pamięć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Paweł Kupiszewski (26.11.2019) “PAMIĘĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pamięć”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “pamięć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pamięć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 27
- Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “pamięć”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN
Categories:
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish feminine nouns
- Lesser Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- zlw-opl:Memory
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish semantic loans from English
- Polish terms derived from English
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/amjɛɲt͡ɕ
- Rhymes:Polish/amjɛɲt͡ɕ/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish nouns
- Polish feminine nouns
- Polish uncountable nouns
- Polish terms with collocations
- Polish countable nouns
- pl:Computing
- Polish terms with archaic senses
- Polish terms with obsolete senses
- Middle Polish
- Polish terms with uncertain meaning
- Polish terms with quotations
- pl:Memory