dowiedzieć
Old Polish[edit]
Etymology[edit]
From do- + wiedzieć. First attested in c. 1408.
Pronunciation[edit]
Verb[edit]
dowiedzieć pf
- (reflexive with się) to find out, to learn, to discover (to gain awareness or knowledge of)
- c. 1463, Dawid z Mirzyńca, Skarga umierającego[2], Płock, line 2:
- Ach, moy szmathku, ma szalosczy, nye moga sza dovyedzeczy, gdze mam pirvy noczlek myeczy
- [Ach moj smętku, ma żałości, nie mogę się dowiedzieci, gdzie mam pirwy nocleg mieci]
- c. 1500, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 39r:
- Desciscitari erfarn dovyedzyecz szya
- [Desciscitari erfarn dowiedzieć się]
- (reflexive with się) to ask around, to do reconnaissance, to suss out
- 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page Strofugyely ktho orthel w sządzye, tho ma woyth... popysacz y poszlacz, y ortela thego szye dowyedzyecz w wyszem prawye podlug prawa:
- Strofujeli kto ortel w sądzie, to ma wojt... popisać i posłać, i ortela tego sie dowiedzieć w wyszem prawie podług prawa66
- [-]
- (please add an English translation of this quotation)
Derived terms[edit]
Descendants[edit]
- Masurian: doziedżiécz
- Polish: dowiedzieć
- Silesian: dowiedzieć
References[edit]
- Bańkowski, Andrzej (2000) “dowiedzieć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “dowiedzieć się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “dowiedzieć się”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish[edit]
Etymology[edit]
Inherited from Old Polish dowiedzieć. By surface analysis, do- + wiedzieć. Compare Kashubian dowiedzec and Slovincian dôwjêdzec.
Pronunciation[edit]
- IPA(key): /dɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /dɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/, /dɔˈvje.d͡ʑɛt͡ɕ/, /dɔˈvje.d͡ʑet͡ɕ/
Audio 1, dowiedzieć (file) Audio 2, dowiedzieć się (file) - Rhymes: -ɛd͡ʑɛt͡ɕ
- Syllabification: do‧wie‧dzieć
Verb[edit]
dowiedzieć pf (imperfective dowiadywać)
- (reflexive with się) to find out, to learn, to discover (to gain awareness or knowledge of) [+genitive = what], [+ o (locative) = about what]
Conjugation[edit]
Trivia[edit]
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dowiedzieć is one of the most used words in Polish, appearing 5 times in scientific texts, 3 times in news, 8 times in essays, 23 times in fiction, and 33 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 72 times, making it the 893rd most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References[edit]
Further reading[edit]
- dowiedzieć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- dowiedzieć in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dowiedzieć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “DOWIEDZIEĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 26.02.2015
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dowiedzieć”, in Słownik języka polskiego[3]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “dowiedzieć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[4]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dowiedzieć”, in Słownik języka polskiego[5] (in Polish), volume 1, Warsaw, page 541
- dowiedzieć się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian[edit]
Etymology[edit]
Inherited from Old Polish dowiedzieć. By surface analysis, do- + wiedzieć.
Pronunciation[edit]
Verb[edit]
dowiedzieć pf (imperfective dowiadować)
Conjugation[edit]
This verb needs an inflection-table template.
Further reading[edit]
- dowiedziec-sie in dykcjonorz.eu
- dowiedzieć_sie in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “dowiedzieć się”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 73
- Aleksandra Wencel (2023) “dowjedźeć śe”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski[6], page 176
- Old Polish terms prefixed with do-
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish perfective verbs
- Old Polish reflexive verbs
- Old Polish terms with quotations
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms prefixed with do-
- Polish 3-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio links
- Rhymes:Polish/ɛd͡ʑɛt͡ɕ
- Rhymes:Polish/ɛd͡ʑɛt͡ɕ/3 syllables
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish perfective verbs
- Polish reflexive verbs
- Silesian terms inherited from Old Polish
- Silesian terms derived from Old Polish
- Silesian terms prefixed with do-
- Silesian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Silesian/ɛd͡ʑɛt͡ɕ
- Rhymes:Silesian/ɛd͡ʑɛt͡ɕ/3 syllables
- Silesian lemmas
- Silesian verbs
- Silesian perfective verbs
- Silesian reflexive verbs