द्रवति
Jump to navigation
Jump to search
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- দ্ৰৱতি (Assamese script)
- ᬤ᭄ᬭᬯᬢᬶ (Balinese script)
- দ্রবতি (Bengali script)
- 𑰟𑰿𑰨𑰪𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀤𑁆𑀭𑀯𑀢𑀺 (Brahmi script)
- ဒြဝတိ (Burmese script)
- દ્રવતિ (Gujarati script)
- ਦ੍ਰਵਤਿ (Gurmukhi script)
- 𑌦𑍍𑌰𑌵𑌤𑌿 (Grantha script)
- ꦢꦿꦮꦠꦶ (Javanese script)
- 𑂠𑂹𑂩𑂫𑂞𑂱 (Kaithi script)
- ದ್ರವತಿ (Kannada script)
- ទ្រវតិ (Khmer script)
- ທ຺ຣວຕິ (Lao script)
- ദ്രവതി (Malayalam script)
- ᡩᡵᠠᠸᠠᢠᡳ (Manchu script)
- 𑘟𑘿𑘨𑘪𑘝𑘱 (Modi script)
- ᢑᠷᠠᠸᠠᢐᠢ (Mongolian script)
- 𑦿𑧠𑧈𑧊𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐡𑑂𑐬𑐰𑐟𑐶 (Newa script)
- ଦ୍ରଵତି (Odia script)
- ꢣ꣄ꢬꢮꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆢𑇀𑆫𑆮𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖟𑖿𑖨𑖪𑖝𑖰 (Siddham script)
- ද්රවති (Sinhalese script)
- 𑩭 𑪙𑩼𑩾𑩫𑩑 (Soyombo script)
- 𑚛𑚶𑚤𑚦𑚙𑚮 (Takri script)
- த்³ரவதி (Tamil script)
- ద్రవతి (Telugu script)
- ทฺรวติ (Thai script)
- དྲ་ཝ་ཏི (Tibetan script)
- 𑒠𑓂𑒩𑒫𑒞𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨛𑩇𑨫𑨭𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]From Proto-Indo-Aryan *dráwati, from Proto-Indo-Iranian *dráwati, from Proto-Indo-European *dréwh₂-eti (“to run, act”). Cognate with Ancient Greek δράω (dráō).
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]द्रवति • (drávati) third-singular indicative (class 1, type P, present, root द्रु)
- to run
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 10.75.2:
- प्र ते॑ऽरद॒द्वरु॑णो॒ यात॑वे प॒थः सिन्धो॒ यद्वाजाँ॑ अ॒भ्य्अद्रव॒स्त्वम्।
भूम्या॒ अधि॑ प्र॒वता॑ यासि॒ सानु॑ना॒ यदे॑षा॒मग्रं॒ जग॑तामिर॒ज्यसि॑॥- prá teʼradadváruṇo yā́tave patháḥ síndho yádvā́jām̐ abhyádrávastvám.
bhū́myā ádhi pravátā yāsi sā́nunā yádeṣāmágraṃ jágatāmirajyási. - For your course, Sindhu, Varuṇa tore open a path, since you hastened towards food; you go by alofty road down upon the earth, by which road you reign in the sight of all worlds.
- prá teʼradadváruṇo yā́tave patháḥ síndho yádvā́jām̐ abhyádrávastvám.
- प्र ते॑ऽरद॒द्वरु॑णो॒ यात॑वे प॒थः सिन्धो॒ यद्वाजाँ॑ अ॒भ्य्अद्रव॒स्त्वम्।
- to flee
- to attack, assault
- to melt, dissolve, liquefy
Conjugation
[edit]Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.
Nonfinite Forms: द्रोतुम् (drótum) | |||
---|---|---|---|
Undeclinable | |||
Infinitive | द्रोतुम् drótum | ||
Gerund | द्रुत्वा drutvā́ | ||
Participles | |||
Masculine/Neuter Gerundive | द्रव्य / द्रोतव्य / द्रवणीय drávya / drotavya / dravaṇīya | ||
Feminine Gerundive | द्रव्या / द्रोतव्या / द्रवणीया drávyā / drotavyā / dravaṇīyā | ||
Masculine/Neuter Past Passive Participle | द्रुत drutá | ||
Feminine Past Passive Participle | द्रुता drutā́ | ||
Masculine/Neuter Past Active Participle | द्रुतवत् drutávat | ||
Feminine Past Active Participle | द्रुतवती drutávatī |
Present: द्रवति (drávati), द्रवते (drávate) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Indicative | |||||||
Third | द्रवति drávati |
द्रवतः drávataḥ |
द्रवन्ति drávanti |
द्रवते drávate |
द्रवेते drávete |
द्रवन्ते drávante | |
Second | द्रवसि drávasi |
द्रवथः drávathaḥ |
द्रवथ drávatha |
द्रवसे drávase |
द्रवेथे drávethe |
द्रवध्वे drávadhve | |
First | द्रवामि drávāmi |
द्रवावः drávāvaḥ |
द्रवामः / द्रवामसि¹ drávāmaḥ / drávāmasi¹ |
द्रवे dráve |
द्रवावहे drávāvahe |
द्रवामहे drávāmahe | |
Imperative | |||||||
Third | द्रवतु drávatu |
द्रवताम् drávatām |
द्रवन्तु drávantu |
द्रवताम् drávatām |
द्रवेताम् drávetām |
द्रवन्ताम् drávantām | |
Second | द्रव dráva |
द्रवतम् drávatam |
द्रवत drávata |
द्रवस्व drávasva |
द्रवेथाम् drávethām |
द्रवध्वम् drávadhvam | |
First | द्रवाणि drávāṇi |
द्रवाव drávāva |
द्रवाम drávāma |
द्रवै drávai |
द्रवावहै drávāvahai |
द्रवामहै drávāmahai | |
Optative/Potential | |||||||
Third | द्रवेत् drávet |
द्रवेताम् drávetām |
द्रवेयुः dráveyuḥ |
द्रवेत dráveta |
द्रवेयाताम् dráveyātām |
द्रवेरन् dráveran | |
Second | द्रवेः dráveḥ |
द्रवेतम् drávetam |
द्रवेत dráveta |
द्रवेथाः drávethāḥ |
द्रवेयाथाम् dráveyāthām |
द्रवेध्वम् drávedhvam | |
First | द्रवेयम् dráveyam |
द्रवेव dráveva |
द्रवेम drávema |
द्रवेय dráveya |
द्रवेवहि drávevahi |
द्रवेमहि drávemahi | |
Subjunctive | |||||||
Third | द्रवात् / द्रवाति drávāt / drávāti |
द्रवातः drávātaḥ |
द्रवान् drávān |
द्रवाते / द्रवातै drávāte / drávātai |
द्रवैते drávaite |
द्रवन्त / द्रवान्तै drávanta / drávāntai | |
Second | द्रवाः / द्रवासि drávāḥ / drávāsi |
द्रवाथः drávāthaḥ |
द्रवाथ drávātha |
द्रवासे / द्रवासै drávāse / drávāsai |
द्रवैथे drávaithe |
द्रवाध्वै drávādhvai | |
First | द्रवाणि drávāṇi |
द्रवाव drávāva |
द्रवाम drávāma |
द्रवै drávai |
द्रवावहै drávāvahai |
द्रवामहै drávāmahai | |
Participles | |||||||
द्रवत् drávat |
द्रवमाण drávamāṇa | ||||||
Notes |
|
Imperfect: अद्रवत् (ádravat), अद्रवत (ádravata) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | |||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
Indicative | ||||||
Third | अद्रवत् ádravat |
अद्रवताम् ádravatām |
अद्रवन् ádravan |
अद्रवत ádravata |
अद्रवेताम् ádravetām |
अद्रवन्त ádravanta |
Second | अद्रवः ádravaḥ |
अद्रवतम् ádravatam |
अद्रवत ádravata |
अद्रवथाः ádravathāḥ |
अद्रवेथाम् ádravethām |
अद्रवध्वम् ádravadhvam |
First | अद्रवम् ádravam |
अद्रवाव ádravāva |
अद्रवाम ádravāma |
अद्रवे ádrave |
अद्रवावहि ádravāvahi |
अद्रवामहि ádravāmahi |
Future: द्रोष्यति (droṣyáti), द्रोष्यते (droṣyáte) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Indicative | |||||||
Third | द्रोष्यति droṣyáti |
द्रोष्यतः droṣyátaḥ |
द्रोष्यन्ति droṣyánti |
द्रोष्यते droṣyáte |
द्रोष्येते droṣyéte |
द्रोष्यन्ते droṣyánte | |
Second | द्रोष्यसि droṣyási |
द्रोष्यथः droṣyáthaḥ |
द्रोष्यथ droṣyátha |
द्रोष्यसे droṣyáse |
द्रोष्येथे droṣyéthe |
द्रोष्यध्वे droṣyádhve | |
First | द्रोष्यामि droṣyā́mi |
द्रोष्यावः droṣyā́vaḥ |
द्रोष्यामः / द्रोष्यामसि¹ droṣyā́maḥ / droṣyā́masi¹ |
द्रोष्ये droṣyé |
द्रोष्यावहे droṣyā́vahe |
द्रोष्यामहे droṣyā́mahe | |
Participles | |||||||
द्रोष्यत् droṣyát |
द्रोष्यमाण droṣyámāṇa | ||||||
Notes |
|
Conditional: अद्रोष्यत् (ádroṣyat), अद्रोष्यत (ádroṣyata) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | |||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
Indicative | ||||||
Third | अद्रोष्यत् ádroṣyat |
अद्रोष्यताम् ádroṣyatām |
अद्रोष्यन् ádroṣyan |
अद्रोष्यत ádroṣyata |
अद्रोष्येताम् ádroṣyetām |
अद्रोष्यन्त ádroṣyanta |
Second | अद्रोष्यः ádroṣyaḥ |
अद्रोष्यतम् ádroṣyatam |
अद्रोष्यत ádroṣyata |
अद्रोष्यथाः ádroṣyathāḥ |
अद्रोष्येथाम् ádroṣyethām |
अद्रोष्यध्वम् ádroṣyadhvam |
First | अद्रोष्यम् ádroṣyam |
अद्रोष्याव ádroṣyāva |
अद्रोष्याम ádroṣyāma |
अद्रोष्ये ádroṣye |
अद्रोष्यावहि ádroṣyāvahi |
अद्रोष्यामहि ádroṣyāmahi |
Aorist: अद्रुद्रुवत् (ádrudruvat), अद्राविष्ट (ádrāviṣṭa) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Indicative | |||||||
Third | अद्रुद्रुवत् ádrudruvat |
अद्रुद्रुवताम् ádrudruvatām |
अद्रुद्रुवन् ádrudruvan |
अद्राविष्ट ádrāviṣṭa |
अद्राविषाताम् ádrāviṣātām |
अद्राविषत ádrāviṣata | |
Second | अद्रुद्रुवः ádrudruvaḥ |
अद्रुद्रुवतम् ádrudruvatam |
अद्रुद्रुवत ádrudruvata |
अद्राविष्ठाः ádrāviṣṭhāḥ |
अद्राविषाथाम् ádrāviṣāthām |
अद्राविढ्वम् ádrāviḍhvam | |
First | अद्रुद्रुवम् ádrudruvam |
अद्रुद्रुवाव ádrudruvāva |
अद्रुद्रुवाम ádrudruvāma |
अद्राविषि ádrāviṣi |
अद्राविष्वहि ádrāviṣvahi |
अद्राविष्महि ádrāviṣmahi | |
Injunctive | |||||||
Third | - | - | - | द्राविष्ट drā́viṣṭa |
द्राविषाताम् drā́viṣātām |
द्राविषत drā́viṣata | |
Second | - | - | - | द्राविष्ठाः drā́viṣṭhāḥ |
द्राविषाथाम् drā́viṣāthām |
द्राविढ्वम् drā́viḍhvam | |
First | - | - | - | द्राविषि drā́viṣi |
द्राविष्वहि drā́viṣvahi |
द्राविष्महि drā́viṣmahi | |
Subjunctive | |||||||
Third | - | - | - | द्राविषते / द्राविषातै drā́viṣate / drā́viṣātai |
द्राविषैते drā́viṣaite |
द्राविषन्त drā́viṣanta | |
Second | - | - | - | द्राविषसे / द्राविषासै drā́viṣase / drā́viṣāsai |
द्राविषैथे drā́viṣaithe |
द्राविषध्वे / द्राविषाध्वै drā́viṣadhve / drā́viṣādhvai | |
First | - | - | - | द्राविषै drā́viṣai |
द्राविषावहे drā́viṣāvahe |
द्राविषामहे / द्राविषामहै drā́viṣāmahe / drā́viṣāmahai | |
Notes |
|
Benedictive/Precative: द्रूयात् (drūyā́t) or द्रूयाः (drūyā́ḥ), - | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Optative/Potential | |||||||
Third | द्रूयात् / द्रूयाः¹ drūyā́t / drūyā́ḥ¹ |
द्रूयास्ताम् drūyā́stām |
द्रूयासुः drūyā́suḥ |
- | - | - | |
Second | द्रूयाः drūyā́ḥ |
द्रूयास्तम् drūyā́stam |
द्रूयास्त drūyā́sta |
- | - | - | |
First | द्रूयासम् drūyā́sam |
द्रूयास्व drūyā́sva |
द्रूयास्म drūyā́sma |
- | - | - | |
Notes |
|
Perfect: दुद्राव (dudrā́va), दुद्रुवे (dudruvé) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Indicative | |||||||
Third | दुद्राव dudrā́va |
दुद्रुवतुः dudruvátuḥ |
दुद्रुवुः dudruvúḥ |
दुद्रुवे dudruvé |
दुद्रुवाते dudruvā́te |
दुद्रुविरे dudruviré | |
Second | दुद्रोथ dudrótha |
दुद्रुवथुः dudruváthuḥ |
दुद्रुव dudruvá |
दुद्रुषे dudruṣé |
दुद्रुवाथे dudruvā́the |
दुद्रुध्वे dudrudhvé | |
First | दुद्रव / दुद्राव¹ dudráva / dudrā́va¹ |
दुद्रुव dudruvá |
दुद्रुम dudrumá |
दुद्रुवे dudruvé |
दुद्रुवहे dudruváhe |
दुद्रुमहे dudrumáhe | |
Participles | |||||||
दुद्रुवांस् dudruvā́ṃs |
दुद्रुवाण dudruvāṇá | ||||||
Notes |
|
References
[edit]- Monier Williams (1899) “द्रवति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 502/1.
- William Dwight Whitney, 1885, The Roots, Verb-forms, and Primary Derivatives of the Sanskrit Language, Leipzig: Breitkopf and Härtel, page 80
Categories:
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit verbs
- Sanskrit class 1 verbs
- Sanskrit parasmaipada verbs
- Sanskrit present verbs
- Sanskrit terms belonging to the root द्रु
- Sanskrit verbs in Devanagari script
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit verbs with nonfinite forms
- Sanskrit verbs with s-future
- Sanskrit verbs with a-aorist
- Sanskrit verbs with iṣ-aorist