जाल

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: जाली, जेल, and जल

Hindi

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Sanskrit जाल (jāla). Cognate with Bengali জাল (jal), Marathi जाळे (jāḷe), Punjabi ਜਾਲ਼ (jāḷ), Sinhalese දැල (dæla).

Pronunciation

[edit]
  • (Delhi) IPA(key): /d͡ʒɑːl/, [d͡ʒäːl]

Noun

[edit]

जाल (jālm (Urdu spelling جال)

  1. net
  2. web, spider web
    Synonym: जाला (jālā)
  3. (figuratively) trap, snare
  4. (computing) net, network, web

Declension

[edit]

Descendants

[edit]
  • Persian:
    Dari: جَال (jāl)

References

[edit]

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Pronunciation

[edit]

Etymology 1

[edit]

Vṛddhi derivative of जल (jalá).

Adjective

[edit]

जाल (jālá) stem

  1. watery
Declension
[edit]
Masculine a-stem declension of जाल (jālá)
Singular Dual Plural
Nominative जालः
jāláḥ
जालौ / जाला¹
jālaú / jālā́¹
जालाः / जालासः¹
jālā́ḥ / jālā́saḥ¹
Vocative जाल
jā́la
जालौ / जाला¹
jā́lau / jā́lā¹
जालाः / जालासः¹
jā́lāḥ / jā́lāsaḥ¹
Accusative जालम्
jālám
जालौ / जाला¹
jālaú / jālā́¹
जालान्
jālā́n
Instrumental जालेन
jāléna
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालैः / जालेभिः¹
jālaíḥ / jālébhiḥ¹
Dative जालाय
jālā́ya
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालेभ्यः
jālébhyaḥ
Ablative जालात्
jālā́t
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालेभ्यः
jālébhyaḥ
Genitive जालस्य
jālásya
जालयोः
jāláyoḥ
जालानाम्
jālā́nām
Locative जाले
jālé
जालयोः
jāláyoḥ
जालेषु
jāléṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of जाला (jālā́)
Singular Dual Plural
Nominative जाला
jālā́
जाले
jālé
जालाः
jālā́ḥ
Vocative जाले
jā́le
जाले
jā́le
जालाः
jā́lāḥ
Accusative जालाम्
jālā́m
जाले
jālé
जालाः
jālā́ḥ
Instrumental जालया / जाला¹
jāláyā / jālā́¹
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालाभिः
jālā́bhiḥ
Dative जालायै
jālā́yai
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालाभ्यः
jālā́bhyaḥ
Ablative जालायाः / जालायै²
jālā́yāḥ / jālā́yai²
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालाभ्यः
jālā́bhyaḥ
Genitive जालायाः / जालायै²
jālā́yāḥ / jālā́yai²
जालयोः
jāláyoḥ
जालानाम्
jālā́nām
Locative जालायाम्
jālā́yām
जालयोः
jāláyoḥ
जालासु
jālā́su
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of जाल (jālá)
Singular Dual Plural
Nominative जालम्
jālám
जाले
jālé
जालानि / जाला¹
jālā́ni / jālā́¹
Vocative जाल
jā́la
जाले
jā́le
जालानि / जाला¹
jā́lāni / jā́lā¹
Accusative जालम्
jālám
जाले
jālé
जालानि / जाला¹
jālā́ni / jālā́¹
Instrumental जालेन
jāléna
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालैः / जालेभिः¹
jālaíḥ / jālébhiḥ¹
Dative जालाय
jālā́ya
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालेभ्यः
jālébhyaḥ
Ablative जालात्
jālā́t
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालेभ्यः
jālébhyaḥ
Genitive जालस्य
jālásya
जालयोः
jāláyoḥ
जालानाम्
jālā́nām
Locative जाले
jālé
जालयोः
jāláyoḥ
जालेषु
jāléṣu
Notes
  • ¹Vedic

Etymology 2

[edit]

Of unclear origin. Traditionally derived from Proto-Indo-European *ger- (to braid, twist) and connected to गरल (garala, a bundle of grass or hay) and जटा (jaṭā, braid of hair). Kuiper, however, claims Proto-Munda origin for जाल (jāla) and जटा (jaṭā). Alternatively, Forssman suggests a connection with Ancient Greek βάλλω (bállō, to throw).

Noun

[edit]

जाल (jālá) stemn

  1. a net (for catching birds, fish etc.)
  2. a hairnet
  3. a net (figurative), snare
  4. (anatomy) the omentum
  5. a cobweb
  6. any reticulated or woven texture, wire-net, mail-coat, wire-helmet
  7. a lattice, eyelet
  8. a lattice window
  9. the finger and toe-membrane of divine beings and godlike personages
  10. a lion’s mane
  11. a bundle of buds
  12. collection multitude
  13. deception, illusion magic
  14. pride
  15. jāta, kind, species
Declension
[edit]
Neuter a-stem declension of जाल (jālá)
Singular Dual Plural
Nominative जालम्
jālám
जाले
jālé
जालानि / जाला¹
jālā́ni / jālā́¹
Vocative जाल
jā́la
जाले
jā́le
जालानि / जाला¹
jā́lāni / jā́lā¹
Accusative जालम्
jālám
जाले
jālé
जालानि / जाला¹
jālā́ni / jālā́¹
Instrumental जालेन
jāléna
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालैः / जालेभिः¹
jālaíḥ / jālébhiḥ¹
Dative जालाय
jālā́ya
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालेभ्यः
jālébhyaḥ
Ablative जालात्
jālā́t
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालेभ्यः
jālébhyaḥ
Genitive जालस्य
jālásya
जालयोः
jāláyoḥ
जालानाम्
jālā́nām
Locative जाले
jālé
जालयोः
jāláyoḥ
जालेषु
jāléṣu
Notes
  • ¹Vedic
Descendants
[edit]

Etymology 3

[edit]
This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.
Particularly: “Is this related to Etymology 2 above? Etymological dictionaries don't seem to mention it.”

Noun

[edit]

जाल (jālá) stemm

  1. a tree of species Neolamarckia cadamba (syn. Nauclea cadamba)
  2. a small cucumber
Declension
[edit]
Masculine a-stem declension of जाल (jālá)
Singular Dual Plural
Nominative जालः
jāláḥ
जालौ / जाला¹
jālaú / jālā́¹
जालाः / जालासः¹
jālā́ḥ / jālā́saḥ¹
Vocative जाल
jā́la
जालौ / जाला¹
jā́lau / jā́lā¹
जालाः / जालासः¹
jā́lāḥ / jā́lāsaḥ¹
Accusative जालम्
jālám
जालौ / जाला¹
jālaú / jālā́¹
जालान्
jālā́n
Instrumental जालेन
jāléna
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालैः / जालेभिः¹
jālaíḥ / jālébhiḥ¹
Dative जालाय
jālā́ya
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालेभ्यः
jālébhyaḥ
Ablative जालात्
jālā́t
जालाभ्याम्
jālā́bhyām
जालेभ्यः
jālébhyaḥ
Genitive जालस्य
jālásya
जालयोः
jāláyoḥ
जालानाम्
jālā́nām
Locative जाले
jālé
जालयोः
jāláyoḥ
जालेषु
jāléṣu
Notes
  • ¹Vedic

References

[edit]
  • Monier Williams (1899) “जाल”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 419/3.
  • Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 588
  • Mayrhofer, Manfred (1956) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary]‎[2] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 431